Travel – BIR YUSUFCUK HAVALANDI

KARANGASEM’DE AGUNG’U İZLEMEK

Hayattaki en istediğim şeylerden biriydi gerçek ve aktif bir yanardağın yakınında olabilmek. Onu doyasıya izlemek. Deniz mi dağ manzarası mı sorusunu hep sorarım insanlara. Amacım elbette bir istatistik toplamak değil ama kendi seçimimi sorgulamak aslında. Bunun cevabı her zaman dağ manzarası benim için. O dağ bir de volkansa… Ahh.. Nedense bir volkanın fizyolojik olarak olduğu kadar maneviyatıyla da canlı olduğunu düşünürüm. Orada ve bizi seyrediyor. Yıllarca, yüzyıllarca. Sonra bir gün, yaşama devam edebilmek, yaşamı devam ettirebilmek için kusması gerekiyor. İçinde biriktirdiği tüm öfkeyi, sevgiyi, susmayı, kabullenmeyi çılgınlar gibi saçması.

Bir Baliliye ”Tanrılar nerede yaşıyor?” diye sorsanız. Verecekleri cevap açıktır. Agung’un onları kötü güçlerden ve ruhlardan koruduğuna inanıyorlar. Bu mistik yanardağ öyle büyük ki çoğu kez konisinde bulutlar oluyor ve heybeti şaşkınlık uyandırıyor. Bu dağın sanılandan daha fazla güçleri var. Mesela iklimi öyle bir etkilerki, Bali’nin doğu kısmına diğer yarısından çok daha fazla yağmur yağdırır. Bu da bitki örtüsünü etkiler. Evvel zamanda Agung’a dünyanın en iyi gün doğumunu karşılamak için tırmananlar üstün bir güç harcamışlar. Bugün ona ulaşmak artık yasak olsa da eteğinde bile inanılmaz gücüyle şaşıracaksın. Yeterince doğru bir kalple bakarsan gökyüzünün ardındaki Tanrıları görebilirsin.

Karangasem Bölgesi Hakkında

Karangasem doğu Bali’de sekiz ilçesi olan bir bölge. Dağlar, güzel plajlar, pirinç tarlaları ve yağmur ormanlarıyla olağanüstü bir doğal manzaraya sahip. Agung ona kişilik ve iklim sağlayan en büyük etken. Bali’de Canggu ve Ubud’un karmaşasında kalmak istemeyip adanın tüm enerjisini daha da çok hissetmek isteyen herkesi Karangasem bölgesine davet ediyorum.

Karangasem’e Nasıl Gidilir?

Karangasem Bölgesi çok geniş bir alana yayıldığı için ilçeler arası biraz farklılık olacağından net bir zaman söylemek zor. Ama kabaca Bali havalimanından ortalama 2 saatte bölgeye ulaşırsınız. Ulaşım için en sevdiğimiz yöntem, Bali’nin diğer bölgelerinde kullanmaktan geri kalmadığımız Gojek uygulaması. Bunun için sabit bir Endonezya hattınızın olması gerekiyor. Bu hattı uygulamaya tanımladığınızda Gojek ile odanıza pizza bile söyleyebiliyorsunuz. Hem taksi, hem motor çağırabilir hem de ihtiyaçlarınızı motor kurye ile satın alabilirsiniz. İşte Karangasem’e de Gojek uygulamasından çağırdığınız bir araçla en az yarı fiyatına ulaşabilirsiniz.

Karangasem’de Konaklama

Oteller Bali’nin daha turistik bölgelerine kıyasla daha uygun fiyatlılar. Kesinlikle çok daha sakin ve güzel konaklama seçenekleri bulunabilir. Burada görmek istediğiniz noktalara yakın bir seçenek değerlendirmek mantıklı. Mesafeler çok uzak olmasa da zamanınızı yolda geçirmek istemeyeceğiniz türden oteller var. Kendinize, ”hadi şurayı gidip göreyim de şu şezlongda uzanıp kendime bir Virgin Mary söyleyeyim, hem o vakte kadar Agung’un önündeki bulutlar da dağılır” dediğinizi duyabilirsiniz. Bize kesinlikle böyle olmuştu ve ne hatadır ki otel rezervasyonumuz Ali’nin doğumgününü içine alan 2 gündü. 1 günü otelimizde keyif, bir günü de görmek istediğimiz yerler için kullanmıştık. Dolayısıyla gün ayarlaması yaparken önce görmek istediğiniz yerlerin listesini yapın ve bunu halledebileceğinizi düşündüğünüz şekilde günlere ayırın. Bazı yerler için ekstra zaman gerekebilir. Sonra da tatilin asıl kısmı için otelden rezervasyon isteyin.

Konaklama Seçenekleri her ilçe için ayrı olduğundan birkaç bölgeyi içeren önerilerde bulunacağım.

Hideout Bali (Selat)
Lempuyang Boutique Hotel (Karangasem)
Alam Anda Ocean Front Resort & Spa (Tejakula)
Palmterrace (Culik)
Sea Breeze Candidasa (Candidasa)
Candi Beach Resort &Spa (Candidasa)
Alila Manggis (Manggis)
Darmada Eco Resort (Sidemen)
Cepik Villa Sidemen

Biz fazla düşünmeden Lempuyang Boutique Hotel ‘den rezervasyon yaptık. Ve bölgeyi tekrar ziyaret etsek tekrar burada kalırız dediğimiz bir hizmet aldık. Restoranı, odaları ve o güzel sonsuzluk havuzu ile tüm aile bireylerinin kalbini kazandı. Oturduğunuz her yerden Agung’un ihtişamını izliyorsunuz. Balkonda kahvenizi yudumlarken veya öğlen pizza dilimini ısırırken. Hatta havuzun kenarında günü batırırken. İşte benim için lüks bu değil de ne? :))

Lempuyang Hotel‘in hizmet anlayışı doğu ve batının karışımı gibi. Bu da onu daha özel yapıyor. Kurdukları iletişim ve hizmet Balili gibi ama iyi konuşulan İngilizcede, restoranın ayrıntılarında ve otelin genel disiplininde batılı bir hava var. Sahibinin işini geliştirmek için her fırsatta yenilik yapmaya çalışan bir batılı olması buna etken elbette.

Ali’nin doğumgünü sabahı bizim için güzel bir kahvaltı masası hazırlamışlardı. Yemeklere ayrıca değinecek olursam kesinlikle etkilendiğimizi söyleyerek başlamalıyım. Kahvaltıda ikram edilen jamular, özenle hazırlanmış tabaklar, lezzeti bakınca bile anlaşılan yulaf bardakları, meyveler… Bunların hepsi konaklamamıza dahildi. Akşam yemeklerini de özellikle burada aldık ki, iki akşamı da keyif ve lezzet dolu yaşadık.

Karangasem’de Görülebilecek Yerler

Virgin Beach: Doğu Bali’de kendine özgü güzelliği ve bakirliğiyle tanınan, beyaz kumlarında hindistancevizi yudumlayıp, yalnızca dalga sesleri işitebileceğiniz bir plaj burası. Aynı zamanda dalış ve şnorkel için de çok uygun. Dalgalar diğer bölgelerdeki kadar çok değil. Böylece beyaz kumlarında uzanmak yerine yüzebilirsinizde.

Bali Çikolata Fabrikası: Herhalde Bali’de, gözlerden uzak bir plajda bir çikolata fabrikası bulmayı tahmin etmezdiniz. Ancak Karangasem’de, Charlie adındaki Amerikalı bir gurbetçi tarafından oluşturulan ve sağlıklı çikolata yapmayı amaçlamış bir fabrika var. Hindistancevizi ağaçlarının altında oluşturulmuş bambu yapılarda ikram edilen birinci sınıf Bali çikolatasını tadabilir, hemen ilerideki dev salıncakta keyifli vakit geçirebilirsiniz.

Mount Agung: İşte bu bölgedeki en popüler aktivite, gün doğumunda bu aktif volkanik dağa tırmanmak. Fiziksel olarak zorlayacak, yaklaşık 5-6 saatlik dik bir tırmanış bu. Başlangıcı gecenin karanlığında olduğu için de rehberli bir tur alamanızı tavsiye ederim. Böylece sizi otelinizden alıp geri bırakacaklar ve Agung’un kutsal değeri hakkında bir çok şey öğrenmenizi sağlayacaklar.

Lempuyang Temple: Lempuyang Dağı’nın yamacında kurulmuş Bali’nin en saygın tapınaklarından biri. Cennetin kapısı olarak bilinen, arkada Agung dağının heybetiyle süslenmiş bir kapısı var. Oldukça turistik. Ubud’dan 2-2,5 saat uzaklıkta. Fotoğraf çektirmek için en az 2-3 saatinizi ayırmanız gerektiğine emin olun. Çok beklememek için çok erken gitmenizi öneririm. Bunun için de bu bölgeye yakın bir konaklama planlamak en mantıklısı. Araçlar tapınağa çıkan ringlerin olduğu otoparka kadar geliyor. Buradaki ringlerle biraz daha tepeye tırmanıyorsunuz. Tapınak yoluna girmeden belinize bağlamanız için saronglar veriliyor ve sonrasında da kısa ama biraz dik bir yürüyüş sizi bekliyor. Tapınağın hemen girişinde bankalardaki gibi sıra numarası alabileceğiniz bir sistemleri var. Elinize numaranızı veriyor ve size gülümsüyorlar. Yalnız belirtmeliyim ki, yakında su ve yiyecek alabileceğiniz bir yer yok (yukarı çıkılan dik yol dışında), tedarikli olmanızda fayda var.

Lahangan Sweet: Güzel bir tepenin üzerine konumlanmış seyir terası. Bir ağacın üzerindeki ahşap platforma, merdivenle tırmanıp Agung dağının muhteşem görüntüsünü seyredin. Özellikle yağışlı zamanlarda ulaşım biraz zor olabilir ama buna değer.

Tirta Gangga: Kral ve ailesi için bir banyo yeri olarak yapılmış saray zamanla turistlere açılmış. Fotoğrafik açıdan çok güzel bir peyzajı var. Kocaman turuncu balıklarla dolu havuzların içleri güzel işlemeli taşlarla doldurulmuş ve üzerinde yürüyebileceğiniz oluşturulmuş. Havuzların arasında dolaşarak balıkları besliyorsunuz ve bazılarının büyüklüğüne inanamıyorsunuz. Etraf çeşitli heykeller ve çiçeklerle donatılmış bu Sarayın giriş ücreti kişi başı 30 IDR. Balıklara yem almak isterseniz girişten 5 IDR’ye alabilirsiniz. Saray, sabah 8’den akşam 5’e kadar açık. Dinlenmek istediğinizde bir şeyler yiyip içebileceğiniz standlar var.

Amed Beach: Siyah kumlu plajı, sakin turkuaz suları ve havaalanına en uzak bölge olması sebebiyle kalabalık olmaması onu özel yapan şeylerden birkaçı. Burada yapılacak şeyler arasında en çarpıcı olanı Şnorkel. Sabahın erken saatlerinde, ahşap bir tekne ile Amed resifine açılıp dalış yapabilirsiniz. Size tavsiyem, sahile bir havlu serin ve etrafta sakince sürünen deniz kaplumbağalarını izleyerek dinlenin.

NUSA ADALARI REHBERİ

Üç ayrı adadan oluşan Nusa Adaları Bali’ye an yakın adalar topluluğu. Lembongan, Ceningan ve Penida. Artık eskisinden de çok turistik. Sörf meraklıları, bohem hayat yanlıları, plaj sever herkes için cazip ve tahmininizden daha ucuz. O zaman yolu Bali’ye düşmüş herkesin bu güzel 3 adaya gitmemesi için hiçbir sebep yok. Şimdi kendi bilinmesi iyi olur dediğim bilgilerimle Eylül 2022 yılında ziyaret ettiğimiz adaları anlatmaya başlayayım.

Nusa Adalarına Ne Zaman Gidilir?

Bali ile aynı zamanlara denk gelen 2 ayrı sezonu var. Nisan’dan Ekim’e kadar olan sezon, yağışların daha az yaşandığı kuru sezon, Ekim’den Nisan’a kadar olan süre ise genellikle yağışların daha sık ve nemin görüldüğü yağışlı sezon olarak bilinir. Kuru sezonda elbette turist kalabalığının daha çok ve otel fiyatlarının bir tık daha pahalı olduğunu bilelim. İşini şansa bırakmak istemeyen ve biraz daha kalabalık ama risksiz bir tatil amaçlayan bu tarihlere uyabilir.

Nusa Adalarına Ulaşım

Nusa Lembongan’a ve Nusa Penida’ya ulaşım Bali’nin güneybatı kıyısındaki Sanur limanından hızlı teknelerle sağlanıyor. Sanur’a ulaşım, havaalanından ortalama 45 dakika uzaklıkta. Sanur’da onlarca deniz yolu firması var. Hangi adaya gitmek istiyorsanız online veya kapıda bilet alabilirsiniz. Adalara giden saat dilimleri her firmada farklı. Gitmeden saatleri kontrol etmekte fayda var. Eğer dönüş tarihiniz netse yolculuk için seçtiğiniz firmadan çift yön bilet almak daha avantajlı. Biz, Lembongan adasına, The Tanis Fast Cruise ile yolculuk yaptık ve gidiş – dönüş 2 yetişkin (500 +500 IDR) + 1 çocuk (450 IDR) için toplamda 1450 IDR ödedik. (2022 yılında)

Not: Eğer open ticket aldıysanız, dönüşte kullanmak üzere bileti saklayın ve dönmeden firmayla iletişime geçerek rezervasyon yaptırın.

Kalkış saati geldiğinde eşyalarımız tekneye taşınıyor ve terliklerimizi içine bırakmamız için önümüze bir sepet bırakılıyor. Midesi hassas bir çocuğunuz varsa tedarikli olun. Okyanus bize çılgınlıklar yapmayı seviyor ve bol zıplamalı bir yolculuk bizi bekliyor. Mümkünse arka sıralara oturun. Bu yolculukta vücudumdaki suyun %1’ini ter ile attığıma göre 45 dakika sonra kıyıya yanaşırkenki okyanusun rengine artık iç geçirebilirim. İnerken ayağıma değen serin su ve kumun kışkırtıcı hissi beni kendime getirdi.

Buradaki önerim, biletinizi aldığınızda, adadaki otelinize Cruise firması ve saati ile ilgili bilgi vermeniz olacak. Böylece kuma ayak bastığınızda sizi karşılamak için birini gönderirler.
Bu arada, burası adanın en ünlü plajı olan Mashroom Beach.
Adaya Hoşgeldiniz!

Ada içi ulaşım ise otelinizin ayarlayacağı kendi taksisi veya kiralayacağınız bir motor veya motor taksilerle olabilir. Seçiminize göre otel size yardımcı olacaktır.

Biz genelde otelin pikapını kullandık ve iki sefer de motor taksi 🙂 Bulut için de bizim için de maceraydı :))

Nusa Adaları İçin Kaç Gün Ayırmalı?

Bu tamamen göreceli bir cevap ama yine de basitçe cevaplarsak şöyle; Eğer Lembongan’da konaklayıp diğer adaları gezecek şekilde planlarsanız, 2 gün Lembongan ve Ceningan (bunları birbirine bağlayan sarı bir köprü var geçiş çok kolay), Penida için de 1 gün ayırmanız yeterli olur. Ancak kişisel fikrim; eğer Bali’ye ikinci kez gelecek ve amacınız keyifli bir ada tatili yapmaksa 10 gün bile kalınır. Sörf, mekanlar, güzel yemekler ve meyveler, pırıl pırıl plajlar ve insanlar alacağınız keyfi sürdürmenizi sağlayacaktır.

Nusa Lembongan’da Nerede Kalmalıyım?

Çok büyük bir ada olmadığı için ulaşım da zor değil. Genelde hareket adanın batı kıyılarında. Ben yine de ada hayatının içinde kalayım diyorsanız güneybatı, batı kıyıları en ideali. Bütçeye göre seçenekleriniz çok ama yine de öneri yazmam gerekirse şöyle;

Dini D’Nusa Lembongan
Sanghyang Bay Villas
The Shacks at Sandy Bay
Indiana Kenanga Boutique Hotel
Hai Tide Beach Resort

Biz uygun bir seçenek istediğimiz için, güney kıyısında gelgiti ve balıkçıların yosun toplayışlarını izlediğimiz Dini D’Nusa’da konakladık. Güne tertemiz bungalovumuzda, kuş sesleriyle uyandık ve her gün yerlerden dökülen frangipanileri topladık. Bizi adada pikapla istediğimiz yere götüren bir taksicimiz vardı. Heryere tek bir fiyat: 100 IDR :))

Keyif Alınacak Şeyler – Yerler

Lembongan adası için bir görülecek yerler başlığı koymadım çünkü öyle bir şey yok :)) Yani elbette adaya gelmişken birkaç noktayı görmelisiniz ama burası için bence önemli olan adadan en doygun keyfi nerelerden ve nasıl alabilirim sorusu. İster yan gelip yatın, ister adalılardan sörf dersi alın, isterseniz de popülasyonu Avustralyalılardan oluşan gruplarla sosyalleşin. Adadan size kalacak çok şey var.

Görülecek noktalara kısaca değinirsek;

Devil’s Tear: Doğanın kudretini gözünüzle görebileceğiniz bir seyir noktası. Özellikle gün batımında, burada birkaç adım daha ilerleyip, burnun Sandy Bay’e bakan tarafında büyük dalgaların kayaya vuruşlarını hayretle izlemelisiniz.
Çok yaklaşmayın. Islanırsınız. 🙂

Blue Lagoon: Nusa Ceningan’daki dalgaların kayaları oyarak bir teras oluşturduğu bir başka seyir bölgesi. İzleyeni kendine hayran edecek renkte ve güzellikte. Çocuklarla buraya gelecekseniz, onları kontrol altında tutabileceğinizden emin olun.

Yellow Bridge: Lembongan’ı Ceningan adasına bağlayan ünlü sarı köprü. Üzerinden Balili bir adamın arkasında motorla geçmişliğim var. Tam da bu köprünün altından Penida’ya giden motorlar kalkıyor.

Mashroom Beach: Adanın en meşhur plajı. Burada aşağıda anlatacağım, tüm günü geçirebileceğiniz güzel bir tesis de var. Bali’den gelen tekneler buraya geliyor. Kum şahane, su şahane. Havlunuzu kuma serin ve gün boyu dinlenin.

Ombak Zero Waste Cafe: Sabah haritayı açıp taksiciye ”Lütfen bizi buraya götür, Ombak, Ombak, bak adanın bu kısmında” diye tarif ederken gülümsemesini tutamayınca bana açıklama gereği duydu. Ombak, Endonezce ‘dalga’ demekmiş. Ve meğerse ben adama beni dalgaya götür deyip duruyormuşum. :)) Bu güzel sahil kafesinin yeri adanın kuzey uçlarında ve gerçekten de bu sahile vuran dalgalar sörfçülerin en sevdiği türden. Bu sebeple burayı en çok kullananlar sörfçüler. Ombak, sıfır atık konusunda çok duyarlı, öyle ki kazancının yüzdelik bir kısmını bunun için harcıyor ve organik atıklarıyla kompost yapıyor. Menüsünde köpek yemeği olduğunu gördüğümde çok hoşuma gitmişti. Glutensiz ve vegan seçenekleri var ve olağanüstü lezzetli sağlıklı atıştırmalar yapıyorlar. Kaseleri, yulaf sütlü lattesi ve konumu ile cennetten bir köşe burası.

Indiana Kenanga: Yukarıda bahsettiğim konaklama seçeneklerinden biri. Keyifli ama daha yüksek bütçeli bir restoranı var. İyi yemek üzerine iddialılar. Bu da tamamen fiyata yansımış. Gündüz de gelip şezlonglarını kullanabilirsiniz. Özel bir gün kutlamak veya gün batımında kendinizi şımartmak için bir seçenek olabilir.

Sandy Bay: İçeri girdiğimiz andan itibaren terliklerinizi bir kenara bırakıp, incecik kum üzerinde leziz kokteylinizi yudumlarsınız 🙂 Burası yalnızca bir sahil restoranıyken geçtiğimiz yıl konaklamak için birkaç oda açtı. Güzel atıştırmalıklar, kokteyller, müzik, çocuk oyun alanı ve küçük bir sonsuzluk havuzu var. Gün batımında bir akşam yemeği rezerve edebilir ya da gün boyu yiyip-içip şezlonglarından faydalanabilirsiniz. Çocuk alanı güzel. Ve adada yiyebileceğiniz en iyi dondurma bizce burada!

Hai Bar and Grill: Mashroom Beach’de ve kömürde pişmiş pizzaları ile ünlü bir restoran-bar. Fiyatları çok ucuz sayılmaz ama değer. Konumu, atmosferi, rahatlığı ideal. Şezlongda soğuk bir şeyler içip uzanabilirsiniz. Ama o güzel pizzayı yemek için sizi masaya davet ediyorlar. Önünde nefis bir kumsal ve kristal gibi bir okyanus var. Serinlemek için kendinizi biraz şımartın ve üzerine güzel bir pizza yiyin!
Hemen arka bitişiğinde oteli de mevcut. Tüm olanaklarından faydalanmak isteyenler için doğru bir yer.

NUSA PENİDA ADASI

Balinin karmaşasından 45 dakikalık uzaklıktadaki Penida için turistik bir ada değil demek doğru olmaz. Ama aynı zamanda oldukça da bakir kalmış bir yer. Kalabalıklığı, mekanları, yerleşikliği ile elbette Bali ile kıyaslanmaz ama son yıllarda sosyal medyada en çok fotoğraflanan sahiller işte burada. Hakkaniyetli davranırsak kelimenin tam anlamıyla, NEFES KESİCİ!
Çetrefilli bir tarzı var. Plajları ve ormanlarına el değmemiş. Güzelliklerine ulaşmak ve onlara dokunabilmek büyük mesele ve emek istiyor. Ama zaten güzelliklerin korunması da ancak ulaşamamak ile olmuyor mu? Gerçekten emek harcayıp bunu başaran da onun bu derin güzelliğine kıyamıyor. Buranın böyle bakir kalmasında elbette başka sebepler de var. Yollar çok kötü, altyapı zayıf, yeme içme mekanları kısıtlı.
Çocukla gezenler için kesinlikle uygun değil. Yoksa bizim yaptığımız gibi ona dokunamadan fotoğrafını çekip uzaktan iç geçirirsiniz.

Nusa Penida’ya Ulaşım

Bali’de Sanur limanından kalkan hızlı teknelerle ulaşabildiğiniz gibi Lembongan adasından da Penida’ya ulaşım mevcut. Her sabah, sarı köprünün altından Penida limanına tekneler kalkıyor. Belirli bir saatleri olmayıp, minimum kişi sayısına ulaşınca kalkıyorlar. İki ada arası yaklaşık 15 dakika sürüyor.
Burada da önceden gelişinizi bilgi verirseniz sizi karşılamak için biri gelecektir. Eğer bizim gibi günübirlik gidiyorsanız, öncesinde bir rehber ile anlaşmanızı öneririm. Sizi karşılar ve Penida’nın engebeli yollarında daha rahat bir yolculuk etmenizi sağlar. Burada motora binip gezmek gibi bir yanlışa düşmeyin. Bir rehber veya şöförle anlaşıp, gördüğünüz yerlerin tadını çıkartın.

Konaklama için elbette bir listem var ancak konumlarını görmediğim veya deneyimlemediğim için önermek istemem.

Nusa Penida’da Görülmesi Gereken Yerler

Evet, burası tam olarak bizim gezdikçe tik attığımız bir ada oldu. Bir günlük tur ayarlamıştık ve bu saat diliminde belirlediğimiz yerleri bitirene kadar dolaştık. Bittiğinde ise saatimiz dolana dek, ünlü plajında uzandık :)) Nereleri gördük bakalım…

Broken Beach: Eşsiz bir manzara sunan koca bir delik! Nusa Penida’nın batısındaki bu küçük koy, yüzyıllar boyunca tabiat ana tarafından kırılmış. İsmi bu yüzden Broken Beach. Okyanus ve uçurumun nefes kesici manzarasıyla az ilerlediğinizde ünlü Manta vatozlarının görüldüğü Angel’s Billabong’a ulaşırsınız.

Angel’s Billabong: Dünyanın en doğal sonsuzluk havuzu 🙂 Buraya inip çok güzel fotoğraflar çekebilen insanlar gördüm. Gelgit zamanı oldukça sakin olan bu havuza dalgaların güçlü olduğu zaman girmek tehlikeli. Zaten Şubat 2023 de bir can kaybı sebebiyle burada yüzmek artık yasaklanmış.

Kelingking Beach: Pek tabi fotoğraflardan en çok tanıdığınız sahil. Hani şu yukarıdan bakıldığında balina gibi görülen ve aklınızı kaçırtacak güzellikte olan. Dokunamadığınız, ulaşamadığınız :)) Tabii ki kondisyonu sağlam olanlar için ulaşılabilir. Oldukça dik ve ilkel merdivenleri var. Yorucu ve tehlikeli. Üstelik aşağı indiğinizde okyanusa girememeniz büyük olası. Ama yine de kumlarında oturayım, dalgalarına dokunayım derseniz sizi kimse tutamaz. Biz gittiğimizde iyi bir kalabalık vardı. Yukarıdan fotoğraf çekebilmek için rehberimizin ağaca tırmanması hala aklımdaki en tatlı ayrıntı.

Crystal Bay: Yukarıdaki kısımları bitirip zamanımız kaldığında rehberimizin dinlenmemiz için bizi bıraktığı yer. Burada çoğu kişi şezlonglara yatıp günün tadını çıkartıyor veya şinorkel yapıyor. Malzemeleri ve ufak yiyecek-içecek ihtiyaçlarınızı kıyı boyunca dizili warunglardan sağlayabiliyorsunuz. Kestirdik bir coconat, baktık keyfimize :))

Eğer burada kalıcı iseniz (bu nedemekse:) ) görebileceğiniz birkaç nokta daha var. Bunlar ”Rumah Pohon” adındaki ağaç ev (yine sosyal medyada karşılaşmışsınızdır) ve ”Diamond Beach”. Bu, Kelingking Beach’e göre ulaşması daha kolay bir sahil. Bizim vaktimiz sınırlı olduğu için buraları göremedik.

HAYATIMI KURTARAN UYGULAMA: MAPS ME

Japonya’da görmek istediğim en ücra tapınakları veya Bali’de pirinç tarlaları üzerine kurulu gizli cafeleri dünyanın her yerinde gitmek istediğim her yeri tamamen ücretsiz ve çevrimdışı olarak bana gösteren bir uygulama var. Yaklaşık yedi yıldır kullanıyorum ve her seferinde şükrediyorum. Tek bir kötü yanı var, sokaklarda asla kaybolamamanız. Yani elinden telefonu bırakıp özgürce dolaşabilecek kadar şehri öğrenmek, orada ne kadar çok vakit geçirdiğinle orantılı. Her zaman hayalimiz çok sevdiğimiz şehirlere ikinci, üçüncü hatta onuncu kez gitmek ve bir yön bulmak için harita kullanmamak. Ama yepyeni bir şehir için, özellikle yön sormayı sevmeyen birisi için bu uygulama hayat kurtarıcı.

Eskiden olsa şehre girişte önce bir şehir haritası edinin derdim. Şimdi yine edinin ama hatıra olarak. :)) Şimdi size şehir haritalarına olan ihtiyacınızı yok edecek, gps ile çalışan bu harika seyahat uygulamasından bahsedeyim.

MAPS ME NASIL KULLANILIR?

Öncelikle uygulamayı telefonunuza ücretsiz indirin. Sonra gitmek istediğiniz ülkeyi ve şehri bulun. Maps me bölge bölge indirdiğiniz harita üzerinden çalışıyor. Yani Fransa için önce Fransa’daki şehri belirlemeniz ve bu haritayı indirmeniz gerek. Oldukça ayrıntılı olduğu için ülkenin tamamını değil yalnızca gideceğiniz bölgenin haritasını indirmenizi öneririm. Çünkü her birinin bir boyutu var ve sizi ilgilendirmeyen bölgeler telefonunuzda gereksiz yer kaplayacaktır.

İndirme isteği, uygulamayı açtığınızda karşınıza çıkan haritadan o bölgeye zoom yaptıkça belirecek. İndirme işleminden sonra en güncel harita bilgisi elinizin altında. Sırada, daha önceden planladığınız gitmek istediğiniz noktaları harita üzerinden işaretlemek var. Tüm noktaları işaretledikten sonra, çevrimdışı harekete hazırsınız.

Bölgeye gittiğinizde, otelden (otelinizi veya kalacağınız yeri de işaretlediğinizi umuyorum) gitmek istediğiniz noktayı seçip ”varış yeri” olarak belirleyin. Hemen üstte çıkacak banttan yürüme,araba, toplu taşıma ve hatta bisiklet seçeneklerinden birini seçin. Toplu taşımanın mümkün olmadığı bölgelerde veya yürümeyi tercih ettiğiniz zaman, mesafeyi, dakikasını hatta yolun eğimini bile gösterir.
Güzel bir püf noktası daha: Toplu taşıma seçeneğinde şehirlerdeki metro istasyonları ve buradan yürüme mesafeleri dahil gözükür. Bu, özellikle gelişmiş metro ağı olan avrupa ülkelerinde çok işinize yarar.
Örneğin. Louvre müzesinden Montmartre tepesine çıkmak istiyorsunuz. Bu noktaları işaretlediğinizde karşınıza çıkacak toplu taşıma önerisi şöyle olur ”… durağından sarı metroya bin, … durakta yeşile aktarma yap … durakta indikten sonra yürü.”

Kaydedilen tüm bölgeler için kişisel notlar yazabileceğin bir bölüm de var. Bu size bölge ile ilgili iyi bir data oluşturma imkanı sağlar. Ayrıca offline olduğunuz için sırf yön bulmak uğruna internet paketi almanıza da gerek kalmaz. Uygulamayı çok uzun zamandır kullandığım için beş yıl önce gittiğim bir yere tekrar gitmeye kalktığımda haritayı güncellemem gerekir. Harita yenilenir ancak işaretlediğiniz noktalar bozulmaz. Böylece gittiğiniz heryer kayıt altındadır, unutulmaz.
Maps Me, sizi asla yarı yolda bırakmaz!

36 SAATTE PARİS

Louvre-Rivoli metro istasyonundan kalkan sarı hattaki metronun içinde kulağıma çalınan Fransızcanın büyüsü içindeyim. Kahve istemek, bir paket taze hamur işi almak veya herhangi başka bir nedenden ötürü biriyle karşılaşıp bildiğim tek fransızca sözcüğü gururla telafuz edebilmek için sabırla metrodan inmeyi bekliyorum. Kulağımda fransızca konuşmalar. Karakterli ve oldukça çekici.

Metrodan indikten sonra ceplerimde aradığım tek yön bileti çıkışta tekrar kullanıyorum. Bu biletleri girdikten sonra atmamam gerektiğini bildiğim iyi oldu. Çünkü ne kadar şehir gezsem de her seferinde ulaşım işini çözene dek heyecanlanıyorum. Bu tek yön biletler aktarma yapmak için 90 dakika süresince geçerli. Eğer Paris’i gezmek için kısıtlı bir vaktiniz varsa, bu süre çok işinize yarayacak, emin olun.

Paris’te uyandığımız ilk günün sabahına dönecek olursak; kısıtlı bir tatil planında olabilecek en kötü şey oldu! Haftalar önceden kahvaltı ve sonrası için planladığım gün patladı. Şehirdeki tek kahvaltı adresimiz belliydi. Fragments‘ de iyi kahve eşliğinde bir tabak çırpılmış yumurta. Belki bir de o güzel avokado tost. Metrodan indikten sonra ara sokakta biraz yürüdük. Tam geldik dediğimizde, asla güncel açılış saatini kontrol etmediğimizi farkettiğimiz Fragments’in kapalı olduğunu gördük. Neyse, bir sonraki durak Used Book Cafe‘ydi. O eski kitapları karıştırırken bir şeyler atıştırmak, bu aksiliğin üzerini güzelce kapatacaktı. Telefonumdaki -her seferinde onu bulduğum için şükrettiğim- uygulamayı açarak Used Book Cafe’nin kapısına kadar geldik. KAPALI! Zaten kısıtlı bir zamanda daha kötü ne olabilir? Tüm günün planı belli ve buraya tekrar dönecek ne vaktimiz ne de bir önceki gün yüzünden dermanımız var.
‘Seni camlarının arkasından da olsa görmek güzeldi.’

Moralimizi düzeltecek tek şey, taze bir hamurişi ve kahve. Hemen uygulamadan bir sonraki durağı işaretliyorum ve çizgiyi takip ediyoruz. ‘Bir şehri tanımanın en iyi yolu, sokaklarında yürümek ve toplu taşımasını kullanmaktır’ derim hep. Bu ikisini yaptığınızda ne demek istediğimi anlayacaksınız.
Sokaklarda hiçbir turistik aktivitenin size verememeyeceği sürprizlerle karılaşırsınız. Bazı yerlerde dükkanların önünde uzun kuyruklar görürsünüz. Dar bir ara sokaktaki köhne, küçük bir dükkandan tereyağ kokusu çalınır burnunuza. Kuyruğun nedeni anlaşılır. Benim gibi bir şehir avcısıysanız, dükkanın ismini hemen not edersiniz telefonunuza. Tekrar gelecek olursanız ne yapacağınızı bilirsiniz böylece.

Boulangerie Poilane‘nin muhteşem çikolatalı kruvasanlarından birer tane alıp yolumuza devam ettik. Buraya kadar anlatmak istediğim şey; eğer bir şehir için yalnızca 36 saatiniz varsa, olağanüstü planlı olmak zorundasınız. İşinizi şansa bırakmak ve bir ayrıntıyı atlamak, kısa zamanda çok yol almak isteyen sizi üzebilir. Biz, az sonra, ayaklarımızın hissiyatını kaybedecek kadar müze ve sokak gezip, karnımızı doyurmak üzere önceden rezervasyon yaptığımız yere yemeğe gideceğiz.
Şimdi, en başından -hatasız- 36 Saate Paris listeme tekrar bakalım.

KONAKLAMA

Paris birçok avrupa ülkesinde olduğu gibi bölgelerden oluşuyor. Göbeğini Louvre Müzesi’nin olduğu yer olarak düşünürsek, halka büyüdükçe bölge isimleri değişiyor. Kısa zamanda Paris’in birkaç önemli noktasını görme planınıza varsa 1,2,3,4,5 ve 6. bölgeleri tercih etmeniz mantıklı olur. Ama Paris, dünyanın en eski ve büyük metro sistemine sahip bir şehir. Eğer 9,10,11. gibi bir yerde makul bir fiyata otel bulabilirseniz bu sizi asla yormaz, bilin istedim. 🙂

Biz; şans eseri 1.Bölgede iyi bir otel fırsatı yakaladık ve bu bölgede konakladık. Değerlendirmek isteyenler için otelin booking linkini bırakıyorum.

PARİS’E UÇUŞ

Paris-Charles De Gaulle Havalimanı’nı hep merak etmiştim. Beklediğimden küçük ve oldukça eski bu alana indiğimizde covid negatif testlerimizin kontrolü için sıraya girdik. Pasaportlarımıza yapıştırılan minik kırmızı sticker ile ülkeye giriş yaptık. Şehirde girdiğiniz heryerde elektronik aşı kartınız soruluyor. Barkodu telefonunuza ss yapıp kalp koyun ki, elinizin altında olsun.

ULAŞIM

Eğer THY ile Charles De Gaulle Havalimanı’na uçuyorsanız, bagajınızı aldıktan sonra RER hattına biraz yürüyüp (yaklaşık 8-10dk), yaklaşık yarım saat içinde de şehir merkezindeki ana istasyonlara ulaşabilirsiniz. Havaalanı şehrin 5.zone’unda bulunuyor. Dolayısıyla buraya giden RER hattının ücretleri de farklı. CDG havalimanından RER’in B hattı ile şehir merkezine (Gare du Nord) giden hattın ücreti 10.30€

Şehrin merkezine gitmek için, RER – hattına binip ana duraklardan biri olan Les Halles durağında inebilirsiniz. (Biz buradan otelimize direkt yürüdük.) Buradan metro ağına bağlanıp istediğiniz bölgeye geçebilirsiniz. Eskiden olsa kesinlikle metro haritası edinin derdim ancak günümüzde hangi duraktan hangi renk hatta bineceğinize ve ineceğiniz durağa kadar gösteren uygulamalar var.

Şehir içinde biletleri, metro girişlerindeki otomatlardan kolaylıkla alabilirsiniz. Eğer 3 günden fazla kalacaksanız, 10’lu biletlerden almanızı tavsiye ederim. Otomattaki seçeneklerde var.
Tek yön bilet fiyatı: 1,90 euro. 10’lu alınca tanesi 1,69 euro oluyor.
Tek kullanımlık biletin 90 dakika boyunca geçerli olabildiğini de unutmayın.

RER: Şehrin banliyölerine giden, daha az durağa sahip olup daha hızlı ilerleyen tren ağı.

PARİS’TE 36 SAATE NE YAPABİLİRSİN?

İLK GÜN;
Şehri Sen Nehri’nden ikiye bölecek olursak önce kuzey bölgeyi gezerek başlayın. Bugüne isterseniz bir müze gezisi ekleyin. Eğer iki büyük müzeden en az birini görmek isterseniz ertesi güne bırakmak mantıklı. İlk gün plana uyarsanız metroyu yalnızca 1 kez kullanırsınız. Bu yüzden; ayakkabını iyi seç!

Görebileceğiniz noktalar;

Colonnes de Buren
Kafe Kitsune
Galerie Vivienne
Starbucks France
Opera Garnier
Musee Gustave Moreau
Mamiche
Abbesses Metro Durağı
Au Marche de la Butte
Le Passe – Muraille
Le Maison Rose
Sacré-Cœur Bazilikası
Sinking House
Carousel de Montmartre
Musee d’Orsay (opsiyon)
Angelina

İKİNCİ GÜN;
Tüm günü dolu dolu, biraz sanat, biraz alışveriş ve çokça hamurişi ile doldurabilirsiniz. Eğer Louvre Müzesi Palanınız varsa bugüne ayırın. Müzenin tamamını hızlıca bile olsa dolaşmak bir tam gün alacaktır. Kişisel tavsiyem; ilginizi çekecek 3 ayrı kanattan birine yoğunlaşın. Biz Denon Kanadını hedef alarak yaklaşık 3 saat harcadık. Ayrıca turistik aktivitelerden Eiffel ve Şanzelizeyi de bugüne ayırdık.

Görebileceğiniz noktalar;

Used Book Cafe (Merci)
Boulangerie Poilane
Les Deux Magots
Jardin Des Tuileries
Musee Louvre
Shakespare and Co
Notre Dame Katedrali
Le Bon Marche
Nelly Julien
Boulangerie Laurent B
Josephine Chez Dumonet
Eiffel
Champs Elysees (Şanzelize)
La Foule

PARİS’TE YEME – İÇME

Elbette her şehirde olduğu gibi Paris görülecek yerler listemin genelinde yeme içme durakları var. Çoğu elbette artizan ekmek ve çeşit çeşit hamurişi yapan fırınlar. Beni Paris’e sürükleyen bir diğer neden ise şahane bistrolara sahip olması. Eğer Paris’e kısıtlı bir süre için geldiyseniz size vereceğim bu listedeki yıldızlı isimleri mutlaka değerlendirin.

Fırın – Kafe – Kahve

Kafe Kitsune: İnstagramda herhangi bir Paris fotoğrafında mutlaka Kitsune’un karton bardaklarına rast gelmişsinizdir. Tam bir fenomen durağı. Değer mi bilemiyorum? Çünkü kahvesi diğer tüm kahvecilerden daha pahalı. Ancak özellikle Buren, Galerie Vivienne dolaşacaksanız, elinize bir bardak taze kahve almanızda sakınca yok. Özellikle; Jardin du Palais Royal’deki şube, görülmeye değer.

Used Book Cafe: Geç kahvaltı için harika seçenek. Elimde olsa oturmaktan sıkılacağım vakte kadar zamanımı burada harcardım. Çünkü bir kitap bağımlısıyım. Kitap kafe konsepti bana hep sıcacık gelir. Burada kışın bir fincan kahve yanına simit sandviç veya yazın zencefilli limonataya ek biraz kullanılmış kitap sayfaları hışırdatma.

Starbucks France: Fransa’da Starbucks’a girmek en az Milano’daki kadar saçma evet. Ama buraya kahve içmek için girmeyeceksiniz. İçi, fotoğraflamanız gereken güzellikte. Opera binasının çaprazında konumlanan kahvecide ‘birine bakıp, çıkın!’

Poilane: Şüphesiz uğraman gereken en önemli duraklardan birisi. Paris’in en güzel artizan fırınlarından biri olduğu gibi bence önemli bir hediyelik eşya dükkanı. Hızlı bir kahvaltı için çikolatalı kruvasanlarından alabilirsin. Ancak benim tavsiyem, ekmek almadan çıkmaman. Hatta, dönüş yolunda sevdiklerin için bile bavula biraz ekmek koyabilirsin.

Boulangerie Laurent B: Önünde sıra beklemeye değer bir artizan fırın. Bir fincan kahve yanında tuzlu-tatlı hamur işi, belki peynirli sandviç. Çok klas bir dükkan. Eğer yer varsa burada oturarak kahvaltı yapın veya yanınıza alıp sonraki durağınıza giderken hızlı bir öğle yemeği atıştırması yapın. Ya da belki romantik bir baget alıp çıkabilirsiniz. 😉

Mamiche: Vanilya kremalı beignet ve çikolatalı kruvasan yemeniz şart. Beignet özellikle denemeye değer. Ve pek tabii zeytinli, üzümlü, cevizli ekmekler…

Angelina: Tatlı severlerin gözüne, ağzına hitap edebilecek popüler pastane. Makaronları hediye için bir alternatif. En çok sıcak çikolatası için geliyorlar. Ama eğer bir kez buraya gelecekseniz mont blanc yemelisiniz. Eğer gelecekseniz rezervasyon yapın veya biraz sıra beklemeyi göze alın.

Les Deux Magots: Masalarında kimler kimler oturmadı ki.. Evet, burası 1812 yılında kurulmuş, Paris’in en turistik kafelerinden birisi. Ama gözlerinizi kapatıp 1920’lerde, yan masada sohbete dalan Hemingway ve Scott Fitzergard’ı hayal edebilirsiniz. Şehrin en ilham verici noktalarından biri olduğunu kabul ediyorum. Buraya gelin ve Paris’te birçok kafede olduğu gibi caddeye bakan sandalyelerden birine oturup, papyonlu kibar garsonlardan birine sıcak çikolata içmek istediğinizi söyleyin!

Cafe Flore: Kuşkusuz en az Deux Magots kadar eski ve popüler. Influncer’ların en çok paylaşım yaptıkları yerlerden biri. Bana biraz fazla sosyetik gelse de, burayı dışarıdan fotoğraflamak oturmaktan daha iyi bir seçenek.

Fragments: Tek kahvaltı hakkımı değerlendirmek için gidip, kapalı olduğuyla yüzleştiğim güzel kahve-kahvaltı adresi. Paris’in en keyifli kahvecilerinin olduğu bir bölgede yer alıyor. Bir tabak çırpılmış yumurta veya avokado tost ile iyi kahve içebilirsiniz. Mor veya Sarı renk hat metro ile yakınındaki Chemin Vert istasyonundan ulaşabilirsiniz.

PaperBoy: Oldukça zengin bir brunch menüsü var. Le Marais bölgesindeki en iyi öğlen yemeği-kahvaltı seçeneklerinden birisi. Özenli, keyifli ancak yüksek sınıf bir mekan.

Öğlen – Akşam Yemeği

Bir Fransız atasözü der ki; İdealler yıldızlar gibidir, onları tutmak mümkün olmaz ama karanlık gecelerde yolumuza onlar rehberlik ederler. Günümüzde Fransız mutfağı demek, bir mutfak şefinin ilk öğreneceği derstir. Zengin soslar hakkını verecek şekliyle yalnızca fransız şeflerin elinden çıkar. Şarap, peynir ve tereyağının bir akşam yemeğinden eksik edilmediği sofralar, bazen beyaz masa örtüleri bazense sıkışık mekanlardaki cılız sandalyeler. Her ne şekilde olursa olsun bu şehirde ”iyi yemek” ten ödün vermeyeceksiniz.
Bu sebeple eğer içinizde bir gurme büyütüyorsanız, Paris bunun için bir cennettir. Michelin yıldızlı restoranların izinde şehrin gitmeye değer bistroları sizi fazlasıyla tatmin eder. En iyi restoranlarda çalışmış birçok şey kendi bistrolarını açmışlardır. Bunlardan birkaçını aklınıza yazmak isterim.

Le Bistro Paul Bert: Fransız sosu mu dediniz? Paul Bert bunu deneyimleyeceğiniz en doğru adresten biri. Menü fransız klasikleriyle dolu. Fransız ekmeği, yer mantarı, iyi bir sufle. Burada steak au poivre denemenizi tavsiye ederim. Yani içinde bolca karabiber olan kremalı kahverengi sosla servis edilen bonfile. Tam bir Fransız klasiğidir. Geleneksel olarak patates püresi veya kızartılmış ev usulü patates ile sunulur. Abartılı olmayan gerçek bir bistro deneyimi için, buraya uğrayın!
Rezervasyon şart.
Feidherbe – Chaligny (mor) metro istasyonundan veya Reuilly-Diderot (sarı) metro durağında inip biraz yürüyerek ulaşabilirsiniz.

Septime: Paris’in 11.bölgesinde neo-bistro mutfağının sahibi genç şef Bertrand Grebaut’un taze restoranı. Taze diyorum çünkü Septime’i tanımlayan en özet kelime bu. Şef; çevre dostu, sürdürülebilir ve taze malzeme ilkesiyle yola çıkmış yenilikçi bir mekan yaratmış. Bir Michelin yıldızına ek sürdürülebilirliği temsil eden yeşil yıldızı var. İyi yemeği temsil eden kimlikli bir mekan arayışındaysanız, burada, Septime!

Chez Michel: Gare du Nord istasyonunun dibinde, menüsünde ev yapımı mayonezlerle servis edilen salyangoz ve çeşitli deniz ürünleri bulunan Fransız bistrosu. Burası daha çok av etleriyle ünlü. Vedat Milor tavsiyesine göre balık çorbası ve ıstakoz denenmeli.

Le Quincy: Kişisel favorim ve belki de Paris’e gelme sebebim. Ağır döküm tencerelerde pişen klasik fransız yemekleri. 100 sene öncesinden kopmuş ve günümüze düşmüş bir atmosfere sahip. Sanki Fransa kırsallarındaki anneannemin mutfağında yemek yiyorum ve dedem olacak ihtiyarı doyduğuma ikna edebilmek için şişen karnımı göstermem gerekiyor. Yemekleri servis eden iki ihtiyardan biri hakkındaki düşüncem tam olarak bu. Sahipleri geleneksel reçetelerini hiç bozmadan günümüze getirmiş. Paris’te denemeniz gereken tatlardan biri olan kaz ciğerinin(Foie Gras) hası burada. Garsonun dediği gibi ağzınıza aldığınız anda erimeye başlayacak ve siz ağzınızı şapırdatarak yutacaksınız. Menünün en favorilerinden şarap ve tavşanın kendi kanından yapılmış sos ile pişirilmiş yabantavşanı. Nam-ı değer lievre a la royale!
Şarap seçimi için garsona danışın. İyi şarap için her zaman çok para ödemeniz gerekmediğini kanıtlayacak. Neredeyse hiç İngilizce konuşmuyorlar ve gelenlerin neredeyse tamamı yerel halk. Rezervasyon ve nakit para şart.
Sarı metro hattı ile Gare du Lyon durağında inip, 5 dakika yürüyerek ulaşabilirsiniz.

Le Baratin: Belleville’deki küçük bir ara sokakta yer alan Baratin ağzınıza koyduklarınızın ötesinde önemsenecek türden bir yer değil. Atmosfer yok. Kendine cılız sandalyelerden birini çekip, günlük belirlenen kara tahta üzerindeki Fransızca menüden bir yemek seçmen gerek. Geniş bir samimiyetle yemek yapan Arjantinli şef Raquel Carena’nın bistronun en dikkate değer özelliği sadece nerede yiyeceğini bilen Parislilerin (ve onların tanıdıklarının) gittiği ve paydos eden şeflerin yemek yemek için tercih ettiği yer olması. Şarap seçimini Charles’a bırakın ve arkanıza yaslanıp bu deneyimin başlamasını bekleyin.
Rezervasyon şart.
Kahverengi metro hattı ile, Pyrenees durağında inip, 4 dakika yürüyerek ulaşabilirsiniz.

Bouillon Chartier Montparnasse: Pirinç pervazlar, aynalar, lambalar.. Kabarık etekli bir film sahnesi ve tam bir Art Nuveau döneminin orta yerinde gibiyiz. Garson, söylediğimiz siparişi masaya serilmiş kağıt üzerine not alırken, etrafın büyüsü içindeyim. Biz, eski modadan vazgeçmeyip ördek confid söylüyoruz. Başlangıç olarak da pek tabii escargot. Fransız ekşi maya ekmeği, salyangozun tereyağ ve fesleğen kokan sosuna batırırken iyi ki buraya zaman ayırmışız diyoruz. Tekrar olsa, eldivenlerimi ve geniş çeperli şapkamı takıp, spaghetti bolognese yemeğe giderdim. 🙂 Masadaki ev yapımı hardalı dikkatli kullanın. Burnunuzdan ateşler çıkarabilir. Burası uygun fiyatlı bir mekan. Akşam yemeği için gidecekseniz biraz sıra beklemeye değer. Biz öğlen yemeği için gittiğimizde sıra beklemedik. Ama unutmayın ki, bu mekan oldukça turistik.
Pembe metro hattı ile, Montparnasse-Bienvenüe durağında inip ulaşabilirsiniz.

PARİS’TE 36 SATTE GÖRÜLECEK YERLER

Colonnes de Buren: Fransız sanatçı Daniel Buren’in 1985-1986 yılları arasında yaptığı bir sanat enstalasyonudur. Palais Royal’in iç avlusunda bulunur ve fotoğraflamak için harika bir mekandır.

Galerie Vivienne: Şehrin pasajları için kesinlikle vakit ayırmalısınız. Özellikle Galerie Vivienne için. 1823 yılında inşa edilen bu kapalı çarşı, Paris’in en sembolik galerilerinden biri. Mozaik zeminler, süslü kemerli duvarlar ve ışığın içeri girmesine izin veren cam tavan. Ayrıca 2022 Paris moda haftasının bu pasajın içinde yapılması kesinlikle harika bir seçim olmamış mı?

Opera Garnier: Yolun karşısında fotoğraf çeken turistlerin asla eksik olmadığı tarihi bina. Binanın süslemeleri ve iç tasarımına hayran kalmamak imkansız. Şaheserin sözlük anlamına Opera Garnier’ı örnek vermek yanlış olmaz. Umarım bir gün binaya layık şekilde prenses kıyafetlerimi giyip opera izlemek için gidebilirim.

Abbesses Metro Durağı: Montmartre’de Paris’in kesinlikle en ikonik girişli metro istasyonu. 1978’den beri tarihi anıt statüsünde.

Au Marche de la Butte: Filmde Amélie Poulain’in sık sık uğradığı manav. Günümüzde yalnızca meyve-sebze dükkanı olmak dışında Amelie’nin kartpostalları ve posterlerini de satmakta.

Le Passe – Muraille: Fransız edebiyatçı Marcel Aymé’in Duvardan Geçen romanındaki Duteilleul karakterinin heykeli. Hikayeye göre duvarların içinden geçebilme gibi bir yeteneği olduğunu keşfeden Dutilleul, gücünü kafasına göre kullanarak sonunda onu kaybeder ve kendini bu duvarın içinde sonsuza kadar hapsolmuş bulur. Heykelin buraya yapılma nedeni, yazarın evinin bu sokağın devamında olması. Heykeltraş Jean Marais tarafından tasarlanan heykelin suratına baktığınızda romandaki karakter Detilleul yerine Aymé’ninkini görürsünüz.

Le Maison Rose: Bir restoranda yemek yiyip bir şeyler içmek dışında ne yapılır? Burası Montmartre’de en çok fotoğraflanan yerler arasında. Sizce de oldukça sempatik görünmüyor mu? Yer bulabilirseniz, atıştırmak için şans verin.

Sacré-Cœur Bazilikası: 1914 tarihinde yapılmış, içinde bir yer altı mezarlığı bulunan ikonik yapı. Paris’in en yüksek tepesinde bulunur. Hemen önündeki merdivenlere oturup şehri tepeden izlemek için birkaç dakikanızı ayırın.

Le Carousel: Şehrin en eski atlıkarıncalarından biri Montmartre’de, Sacré-Cœur Bazilikası’nın eteklerine konumlandırılmış. Nostaljik bir filmin içine girmiş kadar etkileyici ve sihirli.

Jardin Des Tuileries: Paris 1. bölgede, Louvre Müzesi’nin hemen yanıbaşındaki Tuileris Bahçesi halka açık Paris bahçelerinin en güzel örneklerinden. Her yer etkileyici heykellerle kaplı. Tam ortasındaki yapay gölün çevresine saçılmış demir, yeşil sandalyelerde oturmak bir Paris geleneği.

Notre Dame Katedrali: Seine Nehri’nin kıyısındaki bu ünlü gotik kilise. 2019 da tavanında çıkan yangın sebebiyle 900 yıllık tarihi mirasın büyük bölümü hasar almıştı. Dünyada milletlerin değil tüm insanlığın sahip olduğu bir yapı varsa, Notre Dame bunlardan birisidir.

Le Bon Marche: 1838 de yapılan dünyanın ilk büyük perakende konsepti olan alışveriş merkezi. Severs Babylon durağındaki yeşil metro hattıyla ulaşılabilir.

MÜZELER

En popüler iki müzeyi de 36 saate sıkıştırmak zor olabilir. Ancak bizim şehre gelişimiz daha çok müzeleri (çocuksuz) gezebilecek bir fırsat yaratmaktı. Bu yüzden bunun için vakit ayırdık. Siz ya çok istediğiniz tek müzeyi hakkını vererek gezin ya da bizim gibi sıkıştırılmış ama seçmece bir tarz benimseyin. Biletleri internet üzerinden online almak size zaman kazandıracak. Louvre gibi popüler bir müzeyi sabah ilk açılış saatinde ziyaret etmek de rahatlığınız açısından iyi olacak.

Orsay Müzesi, perşembe günleri gece 21:00 e kadar açık. Bunu değerlendirmek isteyebilirsiniz. Biz tüm gün aydınlık şehrin tadını çıkartıp hava kararınca müzeye girdik. Bu, kısıtlı zamanı değerlendirmenin bir diğer şekli oldu. Biletimizi günün bu saatine uygun şekilde online almıştık ve sıra beklemeden içeri girdik.

Ayrıca müzelerde belirli dönemlerde ek sergiler olabiliyor. Ziyaret gününüze göre bunu da kontrol etmeyi unutmayın. Mesela; Gustave Moreau Müzesi’ne gelmeden önce La Fontain’in kapalı sergisinin olduğunu öğrenmiştim. Bu kısıtlı zamanımızda bu müzeyi de ziyaret listemize eklememize vesile oldu. İyi ki de oldu!

Elbette her müzede görülmesi gereken önemli eserleri birçok yerde okumuşsunuzdur. Ben kişisel favorilerimle size küçük bir liste yapmak istedim.

LOUVRE MÜZESİ

Louvre Müzesi için online bilet alırsanız, müzeye girişte hızlı geçiş hakkınız olur. Müzenin 4 ayrı kapısı var. Geçiş hakkınızı kullanacağınız ayrıntılı bilgiyi biletin üzerinden okuyabilirsiniz. Ayrıca covid için gereken uluslararası geçerli aşı sertifikanızı (barkod) girişteki görevliye göstermeniz istenecek.

Online aldığımız biletle, dünyanın en büyük sanat müzesine hızlı geçiş hakkımızı kullanıyoruz. İçeri girer girmez vestiyeri bulup eşyalarımızı küçük dolaplara kilitliyoruz.
Eşyamızı bırakır bırakmaz Denon kanadını buluyoruz. Daha önceden biraz araştırma yapıp görmek istediğimiz eserleri listelemiştik. Bu eserlerin çoğu Denon kısmında olduğu için, diğer kanatları göremeyeceğimi kabullenmiş şekilde gezimize başladık.

Winged Victory of Samothrace (Semadirek Kanatlı Zaferi) : Gördüğünüz anda neden dünyanın en sevilen heykellerinden biri olduğunu anlarsınız. Mona Lisa’ya gidecek merdivenlerin hemen ortasına yerleştirilmiş olması iyi düşünülmüş bir planlamadır. Öyle ki, merdivenlerde durup bu kolları olmayan bu mermer tanrıçanın güzel kanatlarına bakıp hayran kalmak için alanınız olur. Benim için heykellerin en sarsıcı olanıdır.

Wedding At Cana (Kana’da Düğün): Tüm heybetiyle cılız Mona Lisa’nın tam karşısındaki duvarda durur. Dünyada insan yüzüne duygusal ifadeler eklenen ilk eser olarak kabul edilmiştir. Rönesans döneminin en önemli ressamlarından Paolo Veronese’nin en önemli eseridir. İsa’nın konuk olarak çağırıldığı bir düğünde, peygamber olarak ilk mucizesi kabul edilen suyu şaraba dönüştürmesi resmedilmiştir. Dönemin en iyi sosyal hayatı yansıtan çalışmalarından biri olduğu düşünülür. Tablo 66 metrekarelik devasal boyutuyla müzenin en büyük eserlerinden birisidir.

The Coronation of Napoleon (Napolyon’un Tam Giyme Töreni): Napolyon’un Notre Dame Katedrali’ndeki taç giymesini resmeden Fransız ressam Jacques-Louis David’in eseri. Boyutları yaklaşık olarak Kana’da Düğün eseriyle aynıdır. Şüphesiz, Louvre’da en etkilendiğim tablodur.

Psyche Revived by Cupid’s Kiss (Cupid’in Öpücüğü ile Canlanan Psyche): 1793 yılında İtalyan heykeltıraş Antonio Canova tarafından oyulmuş, kalp ve ruhu temsil eden aşk dolu bir başyapıttır. Louvre’un en romantik parçalarından biridir.

Mona Lisa: Müzenin Denon Kanadına girdiğinizde tüm oklar Mona Lisa’yı gösteriyor. Çünkü sadece bu tablo için Louvre birçok ziyaretçi alıyor. Diğer eserler gibi ona yaklaşıp, istediğiniz gibi inceleyemezsiniz. Çünkü Mona Lisa çift kat camla korunduğu gibi, gümrük sırası gibi bir sırayla şöyle bir bakıp geçmeniz gereken bir tablo. Sabah saatlerindeki azami kalabalığı yakalarsanız iyi, yoksa oldukça kalabalık bir sırayı beklemek zorundasınız. Tavsiyem; sabah Louvre’a giriş yaptığınız gibi önce Mona Lisa’ya gidip görün. Sonra tüm eserleri rahat rahat gezersiniz. Şu ana kadar tablonun yalnızca popülerliğini anlatabildim. İşte ona bakarken de olan bu.

NOT: Louvre içinde çok değerli eserleri bulunduran biz müze olduğu kadar kendi değeri ve güzelliği de olan bir saray. Sık sık başınızı kaldırın ve tavanlardaki olağanüstü süslemelere bakın. Orada bambaşka hikayeler, bambaşka eserler var!

ORSAY MÜZESİ

1898 – 1900 yılları arasında inşa edilen bina öncesinde bir tren garıymış. Böyle bir yapının müzeye dönüştürülmesindeki güzelliği içine girdiğinizde daha iyi anlayacaksınız. Detaylar ve atmosfer çarpıcı. Benim çocukluğumdan beri çok ilgili duyduğu empresyonist ressamları içinde barındırıyor. Edgar Degas, Claude Monet, Vincent van Gogh, Edouard Manet, Pierre Auguste Renoir gibi ressamların önemli eserleri Paris’teki Orsay Müzesinde sergilenir. Burada kişisel olarak beğendiğim istediğim birçok eser var ancak yalnızca birkaç tanesini örnekleyeceğim.

Orsay Müzesi için de biletli olmanız durumunda sizi kuyruk olmayan başka bir kapıya yönlendirecekler ve aşı sertifikanızı görmek isteyecekler.

Dance et Le Moulin de la Galette(Renoir): Pierre Auguste Renoir’in 1876 tarihli tablosu. Montmartre’de her pazar açık hava danslarının düzenlendiği Moulin de la Galette’deki bir öğleden sonrasını resmeder. Resimde bulunan çoğu karakter Renoir’in dostları ve yanıdıklarıdır. Kaynaklara göre bu tablo, muhtemelen ilk sergilendiği sırada Caillebotte tarafından satın alınmış ve onun vasiyetiyle de devlet koleksiyonuna dahil edilmiş.

Olympia: Edouard Manet’in 1863 tarihli tablosu. Şüphesiz Manet’in en tepki aldığı eserlerinden biri Olympia’ydı. Konusu bayağı ve edebe aykırı, beğeniye karşı bir aşağılama olarak görüldü. Manet, modeli Victorine Meurent’i salon ressamlarının aksine idealize etmeden, nasıl gördüyse, dahası onu bir fahişe rolüyle, sıradaki müşterisini beklerken, bir başka müşterisinden gelen çiçekleri alırken betimlemişti. Yayanın ayakucunda sarı gözleriyle bakan kedinin anlamı ise muğlak: kötülük ve cadılığı çağrıştırmakla beraber büyük olasılıkla erotik zevkleri sembolize ediyor.

The Luncheon on the Grass: Edouard Manet’in 1863 tarihli tablosu Reddedilenler Salonu’nda sergilenen yapıtlar arasında en büyük skandala yol açan tablo oldu ve daha sonra modern sanatın dönüm noktalarından birini simgeleyen yapıt olarak nitelendirildi. Eleştirmenleri kızdırmasında kullanılan tekniğin de payı olsa da asıl sorun ahlaka aykırı görünme konusuydu. Tabloda iki genç adamın, hafifmeşrep olduğu kanısına varılan iki genç kadınla arkadaşlıkları görülür. Kadınlardan biri Victorine Meurent’tir ve doğrudan izleyiciye olan bakışı sahneye istenmeyen bir katılım davetine yol açıyordur.

The Starry Night Over the Rhone: Vincent van Gogh’un 1888 tarihli tablosu. Sanatçının en sevdiğim eseri sanırım. Ne zaman baksam hayal kurmaktan kendimi alamam. Işığın yansımasını en tatlı anlatan eserlerden biri Rhone Üzerinde Yıldızlı Geceler.
Van Gogh’un Otoportre, Tarlada Dinlenen Köylüler, Arles’daki Yatak Odası ‘da yine aynı odada görebileceğiniz eserler.

Nymphéas Bleus: Mavi Nilüferler, Claude Monet’in son 30 yılında küçük dairesinin bahçesinde yaptığı 250 adet Nilüfer tablosundan yalnızca biri. Monet, İzlenimcilik akımının en önemli liderlerinden biri. Ve tabii onu açık havada resim yapmaya teşvik eden Eugène Boudin olmasaydı belki de Monet stüdyosunda resim yapmaya devam edecekti. Öyle ki; en çok etkilenen, kendini geliştiren ve tarzını her seferinde genişleten ressamlardan biri kendisidir bana kalırsa. En popüler olanları bir kenara bırakırsak, çok çeşitli eserleri buna bir örnektir.

Son olarak Orsay Müzesi’ni bir diğer ünsüz ama etkileyici tablo ile kapatmak isterim. William Bouguereau’nun 1902 yılında yaptığı mitolojik yağlıboya tablo, Les Oréades. Bunlar; geyikleri ve yırtıcı kuşları oklarıyla avlamak için dışarı çıkan dağ perileri. Şafağın gelişiyle beraber gökyüzüne, yani kendi krallıklarına dönerken onlara şaşkınlıkla bakan üç geyik resmedilmiş. Orsay’ın hayatıma kattığı en şiirsel tablo olmuştur.

GUSTAVE MOREAU MÜZESİ

Paris’in 9.bölgesinde, Sembolist ressam Gustave Moreau’nun eserlerine adanmış bir sanat müzesi var. Burası ilk zaman sanatçının eviyken sonradan stüdyoya ve en sonunda müzeye dönüştürülmüş. İlk katında Moreau ve ailesine ait kişisel eşyalar bulunuyor. Çok yüksek duvarlar, sanatçının çoğu yarım kalmış yağlıboya ve suluboya eseriyle dolu. Zaten Moreau genellikle birçok resmini hep yarım bırakmış. Evi müzeye dönüştürme fikrinden sonra çoğunu tamamlamaya çalışmış ama yine de yarım kalan bir sürü çizim görebiliyorsunuz.
Resimlerini satmakla ilgilenmemiş, hatta çoğunu sergilememiş sanatçının evinin en üst katındaki stüdyoya, etkileyici spiral bir merdivenle çıkıyorsunuz. Fotoğraf çekmenin yasak olduğu müzede sahip olduğum tek fotoğraf bu güzel merdivene ait. Eserlerini satmaması elbette mimar bir babaya sahip olmasıyla tuzunun kuru olduğunu gösteriyor. 😉

Dönemsel olarak bazı özel sergileri de oluyor. Biz, Moreau’nun La Fontain Masalları için yaptığı suluboya çalışmalarına denk geldik. 35 adet çalışmanın hepsine hayran kaldık. Boyaların rengini ve canlılığını 21.yüzyılda bu derece koruyor olmasına ayrıca şaşırdık. Müzeden ayrılmadan önce La Fontain için yaptığı suluboya çalışmalarından bir kopyayı ve etkileyici spiral merdivenlerin posterini satın aldık.

Eğer küçük, dopdolu ve başlı başına sanat dolu bu müzeyi ziyaret etmek isterseniz, burayı Mortmartre’ye çıkarken planınıza ekleyin.

Son olarak; Paris’ten dönmeden önce herhangi bir markete girip bavula atmak için biraz ucuz şarap alın. Açtığınızda tadına, kalitesine hayran kalacaksınız. Seçeceğiniz herhangi bir Fransız şarabının kötü olması düşük bir ihtimal.
Ayrıca kuzeydeki Normandiya bölgesinde 18. yüzyılda üretilmeye başlanmış meşhur fransız küflü peyniri Camembert veya Rocamadour isimli keçi peyniri de Fransa’dan dönerken alınabilecek şeylerin en başında geliyor. Camembert yoğun kıvamlı ve alışılmadık kokulu geliyorsa, onu bir de ekşi mayalı ekmeğin içinde tost olarak tüketin. Tabii yanında bir kadeh Fransız şarabıyla..

KAJU GREEN ECO LODGE

Kaju Green; etrafında kanalların, nehirlerin aktığı hindistancevizi plantasyonunun tam ortasında konumlanmış 7 adet bungalovu olan bir Ekolojik Otel. Sri Lanka’nın Kuş ve Yaban Hayatı Koruma Alanı olan Eluwil’nın hemen bitişiğindedir. En değerli özelliği, çevresel ayak izinizi en aza indirmeye odaklanmış olması. Burada doğal yaşamdan kopmadan tasarlanmış basit ama kaliteli bungalovda doğal ışık ve hava akımı en verimli şekilde kullanılmış.

İyileşmek, gençleşmek ve zihni temizlemek için tüm olanakları sağlayan bu huzur dolu otelde bedeni canlandırmak için özel yoga dersleri oluşturulmuş. Ayrıca vejetaryen bir mutfak kurulmuş. Çatal-kaşık koleksiyonundan servis edilen toprak tabaklara herşey doğal melzemelerden seçilmiş. Sunulan menü sürdürülebilirlik için yerel malzemelerden oluşuyor. Mesela; Jackfruit ile bir kaç farklı yemek yedik. Tatlıda da tuzluda da bu meyveyi kullanıyorlar. Çünkü mevsiminde ve yerel.

Ayrıca; Sri Lanka ile ilgili ayrıntılı gezi yazısı için buraya tıklayabilirsiniz.

Kaju Green ‘de Konaklama

Kaju Green ‘de oda rezervasyonu yaparken, iki seçenek sunuluyor. Biri konaklama, akşam yemeği, öğlen yemeği, atıştırmalıklar ve sınırsız içeceğin dahil olduğu seçenek, diğeri sadece kahvaltı ve konaklamayı kapsayan seçenek. Kesinlikle her şeyin dahi edildiği ilk seçenek seçilmeli. Kendinizi hiç yormadan odanızın, onlarca hindistan cevizi ağaçlarının sizi misafir ettiği bahçenin, eşsiz keyifli havuzun ve buram buram mis kokan kahvelerinin tadını çıkarın!

Otelin küçük ziyaretçilerinden tedirgin olabilirsiniz. Bu dört ayaklı sürüngenlerin tek isteği en az sizin kadar güneşin tadını çıkartmak! Onlara bir şans verin, biraz yaklaşıp doğanın bu itici bulunan mucizesinin aslında ne kadar mükemmel olduğunu farkedin.

Odalar, beton ve saz birleşimi, çatının etrafı açık. Böylelikle Kaju Green ‘de doğadan kopmadan odanızda vakit geçirebiliyorsunuz. Banyo ve tuvalet için de aynı şey geçerli. İçerideyken, dışarıda gezinen hayvanların siluetini görebilir, seslerine karşılık verebilirsiniz. Aklınıza sivrisinekler geliyorsa, odada elektriğe takılan bir kovucu ve banyoda vucudunuza sürmeniz için bir losyon var. Tamamen doğal içerikli ve işe yarıyor.

Yatağımızın yanı başındaki kulak tıpalarının sebebini ise son gün anlıyoruz. Kuşlar! Sabahları sizi uykunuzdan uyandıran o çeşit çeşit esen kuşların seslerini duymak istemeyenler, kulaklarını tıkasın. :))

Başımızın üzerindeki çatının kenarlarının tamamen açık olduğunu gördüğümde tedirginlikle karışık bir heyecan duydum. Hayatımda ilk defa yarı açık bir otelde beş tam gün geçirecektim. Çadırda konaklarken bile böylesi hissetmemiştim. İlk gün harikaydı. Doğanın, sessizliğin içinde kaybolmuş şaşkınlığımızı gizlemeye çalışmadan olanaklarımızın tadını çıkarttık.

İkinci gece, akşam yemeği vaktinde biraz yağmur yağmaya başladı. Gereksiz aydınlatmalardan tamamen arınmış olan bu otelde, odamızdan restorana gidene dek kullandığımız el fenerinin azalmış ışığını kontrol ettik. Devasal büyüklükteki şemsiyenin altına iki kişi rahatça sığdık ve şıpıdık terliklerimizle restoran alanına yürüdük. Günün menüsü, her zamanki gibi lezzetli vejetaryen lezzetlerle doluydu. Karnımızı iyice doyurduk ve son dokunuş olan o güzelim ev yapımı dondurmayı mideye indirdik.

Artık yağmur öncekinden daha hızlıydı. Eve, tüm bedenimizi koruyan zırhımızı açarak ve koşarak gittik. Burada akşam yemeğinden sonra yapacak pek bir şey yok. Hafif bir müzik eşliğinde ya karanlığı dinleyeceksiniz, ya da erkenden uyuyacaksınız. Biz genelde, güne ayak uydurup, erken uyanmayı seçenlerdeniz.

Burada da Bali’de olduğu gibi gün doğduğunda çeşitli meditasyon veya ibadet uygulamaları var. Gün doğumuyla yakın civardan incecik duyulan sesleri bastıran kuş cıvıltıları güne erkenden başlama hissini kamçılıyor. Ama doğa, o gece hiç de sevimli olmayan ve hayatımdaki en büyük tedirginliklerden birini yaşattı bana. Şiddetli yağmur, tepemizde patlayan şimşekler, çarpışan bulutların sesleri, Ali ve beni yatağın orta yerinde buluşturup birbirimize hiç olmadığı kadar sarılmamıza sebep oldu. Etraf öyle karanlık ki, dışarıda kopan kıyametin boyutunu ancak kulağımızda patlayan seslerden anlayabiliyorduk. Hava korkunçtu. Eminim sabah balkonumda rastladığım o sevimli sincap da oldukça korkmuştur. Üzerimizi örten saz çatı uçacak, dakikada 2-3 kere çakan şimşeklerden biri odamıza isabet edecek ve Sri Lanka’nın güneyindeki bu ormanın ortasında öleceğiz. Hamile halimle bu kadar heyecan bana çok!

Öyle ya da böyle bir şekilde uyumayı başardık, belki de kendimizi sıkmaktan yorgun düştük demek daha doğru. Günün ilk ışıklarında kulağıma gelen kuşun cıvıltısı öyle romantikti ki, gece yaşadığım her şeyin kötü bir kabus olduğunu düşündürdü.

Uyanıp, etrafıma baktım. Cibinliğin hemen arkasında bir yerde saklanmış olmalıydı. Belki de o da geceden korkmuştu. Yatağın tepesindeki pervanelerin kanatlarında da değildi. İnce saz duvarlar içeriye ışık ve temiz hava üflerken, bir aşağı bir yukarı zıplayan minik ama güzel sesli kuşun siluetini gördüm. Sürgüyü açtığımda dışarıda hayat her zamanki gibiydi. Her şey yerli yerinde. Güneş, palmiyelerin yapraklarına şekilli gölgeler oluşturup, yeryüzünü ısıtmış, tonlarca yağan yağmur sularını kurutmuştu. Gece yaşanan her korku dolu an, büyük bir heyecan olarak eskide kalmıştı bile.

SRI LANKA GEZİ REHBERİ

Coğrafi konumu ve uzun süren ölümlü olaylar sebebiyle Hindistan’ın göz yaşları olarak bilinir Sri Lanka. Öylesine yeşil olan bu adanın göz yaşı olarak nitelendirilmesini halen anlamış değilim. Bana göre burası için filler ülkesi demek daha uygun olacak. Başkent dışına çıktığınız anda bu büyüleyici yaratıklarla ne zaman ve nerede karşılaşacağınız belirsizdir. Şimdi, Bir Yusufçuk Havalandı ile Sri Lanka Gezi Rehberi’ne giriş yapalım.

SRİ LANKA’DA ULAŞIM

Havaalanı Kolombo’nun içinde değil. Şehre 33km mesafede. Taksilerle pazarlık yapmanız halinde $25 civarı ödeyerek veya Tuktukla $13-15 (1500) LKR ödeyerek Colombo’ya ulaşabiliyorsunuz. Peki biz ne yaptık?

Başkent Kolombo’daki Bandaranayake Havaalanı’na indiğimizde otelimizin gönderdiği taksici bizi karşıladı. Bin pişman olmak deyiminin karşılığı Sri Lanka’da uzak mesafe taksi kullanmak! Hamilelik olmasa bunu kesinlikle yapmazdık. Şehirlerarası yol ne kadar küçük olabilir diye düşünerek ve daha rahat ulaşım fikri ile verilmiş yanlış bir karardı bu.

Yollar korkunç ötesi. Başkent Kolombo’dan Kandy’deki otelimize varana kadar midem boğazıma düğümlendi. Bu ülkede trafik kuralı diye birşey yok diye düşünüyorum. Şöyle anlatayım; yollar iki şeritli. Geliş ve gidiş. Ortada görünmeyen ama tüm şöförlerin kullandığı hayali bir şerit daha var. Ve ilk müsait anda bu şerit kullanılıp yola devam ediliyor. Öndekini geçmek için karşıdan gelen otobüsün uzaklığı hesaplanmadan hayali şeride geçip neyseki son anda olması gereken şeride sokuluyor araba. Böyle olunca da trafik ışıkları, trafik kargaşası, motorsikletliler, otobüslerin hızı… Kornalar, kornalar, kornalar derken otele varana kadar üstümüzden filler geçmişti.

Alternatifi nedir? Tren… Mis gibi tren kardeşim. Al birinci sınıf biletini, paşalar gibi manzarayı izleye izleye git gideceğin yere. İstasyondan da bir tuktuk tut. Oldu bitti.

Trenler ile ilgili tüm bilgiye http://colombofort.com/ adresinden ulaşabilirsiniz.

Tabii her tren manzara eşliğinde seyahat için uygun değil. Birinci sınıf seçeneği olmayan trenlerde pislikten hastalanabilir, adeta bir japon trene binme deneyimi yaşayabilir, ensenizde bir nefesle kilometrelerce yol gidebilirsiniz. Mesela ben ikinci sınıf tren biletim elimde, 2 saati ayakta 1 saati de oturarak olmak üzere 3 saat yol gittim. Vardığımızda neredeyse kendimi çamaşır suyu ile yıkayacaktım. Antibakteriyel spreyim bu trende dibini buldu.

Şimdi aslında eski yazılarımdan farklı olarak Sri Lanka Gezi yazısını yazmamdaki esas amaçtan bahsedeyim. Konumuz; hamileyken uzak doğu tatili yapılır mı?

Hamileyken Sri Lanka Gezi tatili nasıl olur?

Muhtemelen hepinizin aklına ilk Zika virüsü gibi tehlikeler gelmiştir. Başta sivrisinekler ve diğer hayvanlardan bulaşan hastalıklar, uzak doğu yemekleri, hijyen ve diğer birçok konu kafalarda soru işareti bırakıyor olabilir. Özellikle hamilelik döneminde anne-babanın aşırı hassas tavrıyla birleşince uzak doğu uzak kalmaya devam ediyor. Bence eğer yeterince araştırıp bilgi edinir, evhamlı söylemlere kulak tıkar, keşfetme arzumuzu bebek sahibi olma heyecanıyla baskılamazsak uzak doğu tatili neden olmasın?

Biz Sri Lankaya gelmeden önce zika virüsü ile ilgili bir araştırma yapmıştık. Sri Lanka’da bulunmadığını öğrenmiş ancak yine de kırsal bölgelerden (köyler) uzak kalacak şekilde bir planlama yapmıştık. Hamileliğim biraz zorlu geçmesine rağmen aynı heyecanla hazırlık yapabilmek harika. Normalde uzak doğu yemeklerine hayranım ve şimdiye dek hiçbir yerde yemek sıkıntısı çekmedim. Ancak şimdi durumlar farklı ve midem, benim tanıdığım midem gibi değil! :)) Bunu bildiğim için yanıma zor zamanlar için atıştıracak birkaç şey aldım. Bunların en başında nedense zeytin var! :))

Sri Lanka kahvaltısı tek kelime ile; korkunç! Yani bizim çeşit çeşit peynirlerimiz, zeytinlerimiz, sucuklu yumurtamızın yanında masada sadece 2-3 çeşit meyve görmek özellikle hamilelikte büyük hüsran. Neyseki kızarmış ekmek ve tereyağ var. Yanında da bir fincan Sri Lanka çayı. İşte burada yanımda getirdiklerim çok işe yaradı ve odaya geldiğimde yanımda getirdiğim zeytinleri büyük bir açlıkla yedim. Öyle çok yiyormuşum ki, Ali her seferinde arta kalan çekirdeklerimi sayıyordu. :)) Hamilelik işte…

Bir Fil’e Banyo Yaptırmak

Başka bir konuya gelirsek günlük yaşantımda haşır neşir olmadığım hayvanlarla bir arada olmak, onlara dokunmak bana farklı ve çoğu kez iyi gelen bir diğer konu. Maymunlar, filler, onlarca çeşit güzel öten kuş, etrafta sürünen irili ufaklı ejderler ve bol booool sivrisinek.
Daha önce hiç bir file banyo yaptırmamıştım. Suya yayılmış devasal bir hayvanın sırtını elimde tuttuğum bir hindistan cevizi kabuğunun lifleri ile ovalarken içimde fırtınalar kopuyordu. Ben fırçaladıkça onun zevk aldığını hissetsem de, aralıklarla havaya kalkıp suya inen güçlü hortumunu takip etmeden yapamadım.

Seyahatin diğer yarısını kapsayan Galle şehrinde konakladığımız Ekolojik otel. Çeşitli kuş sesleri ile uyanmanın rahatlatıcı ve huzur dolu etkisini hala unutmuyorum. Unutmadığım bir diğer şeye gelecek olursak; sivrisineklerin korkutucu büyüklüğüdür. Ben hayatımda böyle kocaman kan emiciler görmedim. Saati geldiğinde pes etmeden saldırıyorlar. Kırsalda tüm etkinliklerimizi sineklerin çıkış saatine göre yaptık diyebilirim. Öyle rahatsız olduk. Mesela alttaki fotoğrafta içimden kötü kelimeler geçiriyorumdur. :)))

Peki ne gibi önlemler aldık? Kimyasal sinek kovucular kullanamadığım için en bilinen çözüm citronella yağından yapılan doğan sinek kovucu kremdi. Sri Lanka’da yetişen bitkilerin tanıtıldığı ve onlardan elde edilen ürünlerin satıldığı bir bahçeden bu kremi bulup aldım. Sahilde, yemekte, kahvaltıda… Her daim yanımdan ayırmadım 🙂 Birçok fotoğrafta bu kremi sürerken kameralara yakalanışım bu sebepten. :)))

SRİ LANKA ÇAYI

Hamileyken çay ve kahve tüketimine dikkat etmek gerektiğini biliyorum. Ancak çayın ülkesine gelmişken elimden gelenin en iyisini yapmam gerektiğinin de farkındayım. Hemen o tazecik yapraklardan demlenmiş çay dolu fincanı elinden bırak ve biraz daha su iç Tuğçe!

Tavsiye: Sri Lanka’ya kadar yol katetmiş ve çay sever birinin mutlaka yapması gerekenlerden biri Nuwara Eliya’da çay tarlalarını ziyaret etmek! Bunun en popüler yolu; Kandy’den başlayıp güneye doğru inen mavi trene binmek. Hem dünyanın en güzel manzaralarına sahip yolda unutamayacağınız bir tren seyahati yapıp hem de birçok şehir görebilirsiniz. Nuwara Eliya turistik bir aktivite gibi gelebilir. Yabancıların bu şehre ilgisi büyük. Ancak dünyanın en iyi çaylarının doğduğu yeri kendi gözlerinizle görmenin turistik aktivite dışındaki heyecanı da çok güzel.

KANDY

Adanın orta yerinde konumlanan eski başkent Kandy, Sri Lanka’nın sadece palmiye dolu sahillerinden ibaret olmadığını bize gösteriyor. Yerel yaşamı iliklerinize kadar hissettiren bir şehir. Şehirde dolaşan erkeklerin neredeyse hepsinin üzerinde sari denen etek biçiminde kumaş, parmak arası terlik ve bazen de tişört görürsünüz. Kadınlar ise baştan aşağı renkli kumaşlar ve yine parmak arası terlik giymişlerdir.

Kendimi bir süre Hindistan’da hissetmem yerel halkın bu kıyafetlerle günlük hayatlarında dolaşıyor olmasından çok, etrafın bakımsız ve kirli görüntüsünden olsa gerek. Burası Sri Lanka’nın kalbinin attığı yer. Yerel pazarları buram buram et, baharat, meyve ve hatta hayvan yemi kokuyor. En popüler olanı Kandy Municipal Central Market. Hamile veya midesi hassas birinin bu üzeri kapalı pazarlara asla girmemesini öneririm. Aksi şekilde kendinizi dışarıya öğürerek atabilirsiniz.

Kandy’de görülecek birkaç şey var. Bunların başında Kandy Gölü geliyor. Şehrin birçok yerinden görülebilen yapay gölün etrafında dolaşmak biraz romantik olsa da bundan geri kalmayın. Ayrıca konaklama için bu göl etrafındaki otelleri tercih ederseniz merkezi gezmek açısından iyi bir seçim olur.
Kutsal Diş Tapınağı; şehirde görülmesi gereken bir diğer nokta. Efsaneye göre Buda’nın dişinin kalıntılarının burada olduğu söyleniyor.
Kraliyet Botanik Bahçeleri bitki severlerin asla kaçırmaması gereken bir rota. 147 dönümlük bir alanı kaplayan, içinde bir orkide bahçesi ve beş binden fazla bitki ve ağaç çeşitliliğini kapsayan park. Zamanınızın çoğunu alabilir. İçeride bir şeyler atıştırıp içebileceğiniz restoranlar da var. Evde yetiştirdiğim birkaç çeşit bitki türünü bir yol boyunca dizili olduğunu gördüğümde zevkten dört köşe olmuştum :))

Arthur’s Seat; Kraliyet Sarayı’nın hemen yanında bir gözetleme noktası. Şehri panoramik izlemeyi sevenler için en doğru yer burası.

Kandy’de yapılabilecek bir diğer aktivite ise çay fabrikasını gezmek. Yerel kıyafetler içindeki bayanlar çayın tarihiyle başlayan ve paketlemeye kadar devam eden tüm aşamaları anlatıyorlar. Tek tek her bölümü geziyorsunuz. Yine hamilelik yüzünden içerideki sıcaklık ve koku beni oldukça rahatsız etmişti. Buram buram taze çay bitkisi kokuyordu. Ayrıca sıcaklık sanırım 50 derece falandı :))

Kandy’de yeme içme üzerine çok özel şeyler beklemek yerine lokal yiyeceklere hazırlıklı olun. Sri Lanka Gezi Rehberi’nde özellikle yeme-içme diye ayrı bir bölüm oluşturmadım. Sebebi, bunu tarifleyecek kadar çok yerel lezzet tatmamış olmamdı. (Hamilelik)

Hamileliği riske atacak herhangi bir şeyden dolayı değil, midemin yeni yiyecekleri kabul edememesi yüzündendi. Continantal Food ararsanız da çok iyi şeylere ulaşamıyorsunuz. Bol baharatlı ve acılı şöyle bir tepsi mutlaka denemeniz gereken şey olsa da asıl olmazsa olmazı şimdi size anlatacağım.

Kotti Roti

Kotti Roti, Sri Lanka’nın en popüler sokak yemeğidir. Roti, yumurta, tavuk, et, havuç ve diğer sebzelerin kombinasyonu ile oluşturulmuş bir lezzet harikası.
Roti, hindistan cevizi unu ve yağıyla yapılmış bir çeşit hamur. Kotti ise Rotiyi pişirirken aşçının incecik doğrayıp sebze ve köri ile birleştirdiği hali. Aslında bu yemeğin ortaya çıkışı artan malzemeleri değerlendirmekmiş. İlk öğrendiğimde sipariş ederken acaba burada da arta kalmış malzemeler mi kullanılmıştır diye düşünmedim değil. :)))
Her ülkenin sokak yemeklerini deneyimleme kuralımız burada da geçerliydi ve Unawatuna’da sıradan bir sokak restoranında bu yemeği deneyimledik. Tabii ki geçmişteki gibi arta kalan malzemelerden yapılmamıştı. Nefisti!!
Kotti Roti, sokak yemekleri sıralamamda baş sıralarda olabilir.

PİNNAWALA FİL YETİMHANESİ

Dünyadaki ilk ve tek fil yetimhanesi başkent Colombo’ya 112 km uzaklıktaki Rambukkana kentinde yer alıyor. Ulaşım tren, otobüsler ve özel araç ile sağlanabilir. Ama asla tuktuk ile gitmeyin. Burası için biraz uzak bir mesafe.
Burası 1975’te anneleri tarafından terk edilmiş 5 adet fil yavrusunun getirilmesi ile oluşturulmuş. Zamanla fillerin sayısı artmış. Bakıcıların bebek filleri sütle beslediği ve isteyen turistlerin de bazı fillerin bakımını üstlenebileceği bu kuruluşun masraflarını Botanik Bahçeleri ve Sayfiye Alanları Bakanlığı karşılıyormuş.
Turistlerin en çok fotoğrafladığı kareler fillerin nehirde yıkanmaları ve oynamaları oluyor. Bu çok tatlı olsa da içimdeki şüphe ve tedirginlik yüzünden bunca turist ağırlayan bu parkı son anda ziyaret etmekten kaçındım. Oysa ki Sri Lanka’ya gelme amaçlarımdan biri bu yetimhaneyi görmekti. Son anda bir karar değişikliği ile tamamen doğal bir ortamda yaşayan, otlayan, yıkanan birkaç filin barındığı bir alana gittik.
Üst tarafta bahsettiğim ”bir file banyo yaptırmak” aktivitesi burada gerçekleşti.

GALLE

Kandy’den Kolombo’ya birinci sınıf trenle geldik. Ama Kolombo’dan Galle’e birinci sınıf seçenek olmadığı için ikinci sınıf bilet aldık. 125 km’lik yol için bilete yaklaşık 5-6 tl verip sevinince her şey yolunda sandık. Meğer iş çıkışı Zincirlikuyu metrobüs kargaşası bizi bekliyormuş. İnanın kaşınan burnumu kaşıyamadan (çünkü kollarımı kaldıracak boşluğu bulamadım) 2 saat, ayakta yol gittim. Farklı şehirlerde ve duraklarda biraz biraz boşaldıkça hamile olduğumu fark eden bir bey bana koltuğunu verdi sağolsun. Kalan yolu, başka şartlarda asla oturmayacağım kadar pis bir koltukta 1 saat oturarak gittim. Yani demem o ki bilet alırken farklı durumlara hazırlıklı olun.

Galle; Sri Lanka’nın Bodrum’u gibi bir şey. Güneyde kalıyor ve harika plajları var. En popüler olanı Unawatuna Beach. Güzel plajları dışında şehirde kolonyal bir yapı hakim. Güzel binalar, şirin butikler, fotoğraflık ve lezzetli yiyecekler sunan cafeleri var. Görülmesi gereken ilk yer ise, deniz feneri. Burası turistlerin fotoğraf çekmeyi asla atlamadığı yer. Bizim de… :))

Galle Fort, yürüyerek gezmek çok kolay. Zaten küçücük bir yer. Ama otelimiz Unawatuna bölgesinde olduğundan merkeze ulaşmak için tuktuk kullandık. Burada önemli olan şey; tuktuku bulup gideceğiniz yeri önceden söyleyerek fiyatta anlaşmak. Sürpriz olmasın. Unawatuna’dan Galle Fort Lighthouse’a mesafe yaklaşık 7 km. Tuktuka ödediğimiz para ise 20 TL.

Deniz fenerinde fotoğraf çektikten sonra hemen az ileride Zaviya Ummul Fuqarah var. Şehirdeki en büyük camii. Camii’yi geçtikten sonra aynı sokaktan yukarı doğru devam edin. Solda şehrin popüler cafelerinden Calorie Counter ve sağda The Heritage Cafe’yi göreceksiniz. İkisi de oturup bir şeyler içmek için harika. Şehrin kolonyal yapısı kafelere de yansımış, aralarında dolaşırken kendimizi Küba’daymış gibi hissedip mutlu olduk. :)) Eğer giderseniz, Heritage Cafe’nin hemen önündeki beyaz klasikte benim için de bir fotoğraf çektirmeyi unutmayın.

PONNİE’S KİTCHEN

Buradan sağa döndüğünüzde butikler, şallar, takılar hatta tabloların satıldığı birçok dükkana ulaşacaksınız. Sola dönerseniz inanılmaz lezzetli şeylerin tabaklandığı, güzel içeceklerin yapıldığı içinde balıkların yüzdüğü bir süs havuzu bulunduran avludaki Ponnie’s Kitchen’a ulaşırsınız. Bence buraya girmek zorundasınız :)) Girişi bir galeri ve tasarım ürünlerin satıldığı bir butiğin girişi aslında. Sonra nerede bu cafe diye aramayın. Önce butiğe girin, hemen arka kapısında avluya geçin.

Çeşit çeşit sağlıklı kaseler, kombuchalı içecekler, muhteşem tatlılar ve harika sunumları var. Yiyecekler tazecik ve ferah. Duvarlarında tatlı mottolar asılı ve içinde koi balıkların yüzdüğü süs havuzu çok havalı. İnstagrammercıların cenneti olmalı. :))

UNAWATUNA BEACH

Galle; Sri Lanka’nın Bodrum’u gibi birşey. Güneyde kalıyor ve harika plajları var. En popüler olanı Unawatuna Beach. Altın sarısı incecik kumlarının üzerine uzanan büyük boylu palmiyelerin altında güneşlenirken ”şu hindistan cevizleri kafamıza düşse beynimiz patlar”ı düşünmeden edemiyorsunuz. :)) Kumsalda güneşlenirken sri lanka üretimi şal, pareo satan kadınlar hemen önünüzde birbirinden güzel ürünlerini sergileyecekler. Pazarlık yapmayı atlamayın.

Otel seçimini kesinlikle Unawatuna Bölgesinden yapmalısınız. Buradaki otellerin çoğu iyi. Kesenize uygun bol seçenek var. Ayrıca sahilde bir otel tercih etmeseniz de otellerin şezlonglarını kullanabilirsiniz. Tabii kibarlık edip bir şeyler içerseniz iyi olur. :))

FRENCH LOTUS (Butik Otel)

Bizim kaldığımız otel tabiri caizse tam bir ”bohemian” dı. Fransız bir yoga girl’ün işletmeciliğini yaptığı yerden inanılmaz keyif aldık. Hem sahile yürüme mesafesindeydi hem de uygundu. Evimizde gibi rahat ettik. Odamız, kahvaltı, ortak alan, bahçe çok keyifliydi. Plaja gitmek için yürüdüğümüz palmiyeli yolda bir iki bakkal vardı. Bu gezi de her gün tazecik koparılmış muzlar Sri Lanka da bizim için en iyi ara öğün oldu.

Bu arada Sri Lanka’da yaptığımız en iyi kahvaltı da buradaydı. Tazecik, zevkle hazırlanmış. Otelin aynı zamanda üretimini kendilerinin yaptığı zevkli bir butiği de var. Eğer incelemek isterseniz linkini bırakıyorum.
https://frenchlotus-unawatuna.com/

Buradaki en tatlı şeylerden birini daha söyleyeyim size. Made in Ceylon adında çok şeker bir dükkan var. Hediyelik eşyalar, oyuncaklar, defterler, çeşitli taşlardan yapılmış takılar, kartlar, çeşit çeşit dream catcher, el yapımı çantalar. Gittiğim her yerden kağıt üzerine mutlaka bir şeyler aldığım için yine bazı defterler dikkatimi çekti. Sonra bunların nasıl üretildiğini duyunca küçük bir şok yaşadım. Geri dönüşümün alası! Kağıtların tümü geri dönüştürülmüş fil dışkısından elde edilmiş. Böyle bir ürünü elinize aldığınızda yaptığınız ilk şey, koklamak oluyor. :))

KAJU GREEN ECO LODGES

Hayatımda kaldığım en ekolojik otel, bu Sri Lanka Gezi sindeydi. Burada arkamızda tonlarca karbon izi bırakmadan keyifle 5 gün geçirdik. Bahsedecek çok şey var. Kahvaltıdan akşam yemeğine vegan menü çıkartıyor. Sürdürülebilir malzemelerle yapılmış, kendi tarzlarına uygun tabakları, kaşık ve çatalları ile aşırı lezzetli akşam yemekleri unutamayacaklarım arasında. İlgili bir Kaju Green yazısı ve youtube’da videosu var. İzlemek isteyenleri aşağıya alalım.

DELAWELLA BEACH

Kaju Green’de kaldığımızda bu plaja servisi vardı. Dolayısıyla ulaşmak için ekstra uğraşmadık. Bir Sri Lanka Gezi sinde nerede kalırsanız kalın ama bu plaja gelip bir instagram fotoğrafı çekin. Aşırı fotojenik, incecik kumları ve harika görünümü olan bir plaj.

WİJAYA (DELAWELLA BEACH)

Delawella’daki kayada instagram fotoğrafınızı çektikten sonra kumsalın devamına (doğuya) doğru yürüdüğünüzde başka bir fotoğraf alanına ulaşacaksınız. :))) Burası palmiyenin en tepesine bağlanmış bir halata ayağınızı geçirip okyanusun üzerine doğru sallanma noktası :))) Ama sanırım hemen arkasındaki otele ait. İzin isteyip kullanabilirsiniz :)))

Bu plajlarda kumlara şezlong atan otellerden yok. Yanınıza kuma sermek için bir şeyler alın ve güneşin tadını çıkartın. Eğer isterseniz bazı otellerin barlarında şezlong var. Burada bir yer bulup yeme içme karşılığında dinlenebilirsiniz. Ayrıca plajlara gelirken şapka ve güneş koruyucunuzu yanınıza almayı unutmayın. Yoksa tropikal kokteyl kıvamında çarpılabilirsiniz :))

Son olarak, deniz pürüzsüz, su sıcak ve duru. Ancak diğer çoğu tropikal ülkelerdeki gibi denizde yüzmek heyecansız. Biraz dalgalı ve fazla sıcak. Nerede bizim Akdenizimiz, Egemiz… Nerede Sri Lanka’nın hayal kumsallarının sıcak denizleri? :)))

KARS GEZİ REHBERİ

Bir doğu ekspresi hayaliyle başladı her şey. Evet, bunu gerçekleştirmeyi popüler olunca başarsak da, sonunda hiç beklemediğimiz şeylerle de karşılaştık. Tabii ki seyahatten bahsetmiyorum. Vardığımız yerde bulduklarımız söz konusu olan. Ankara’dan başlayarak Kars’da son bulan yolculuk Kars’ı yakından tanımamıza ve şok olmamıza sebep oldu. Meğer Kars ne yere bakan yürek yakanmış da bizim haberimiz yokmuş.

(Ayrıca; Kars’a ulaşım için Doğu Ekspresi tercih edecekseniz, bilet bulma ipuçları ve önerilerin olduğu yazıyı okuyabilirsiniz.)

Gelmeden önce biraz araştırmıştım elbette. Şehir önceleri tam 40 yıl Rusların egemenliğindeymiş. Ruslar birçok bina yapmış, hepsi enfes güzelliğe sahip. Rus, Ermeni ve Osmanlı’nın da katkıda bulunduğu farklı mimarideki yapılar şehre kültürel bir zenginlik katmış. Elbette sonradan yapılan çirkin binalar da var ama bunların yanında onları hiç ama hiç görmüyorsunuz. Bu güzel binaların çoğu devlet dairesine veya okula dönüştürülerek bir nevi koruma altına alınmış. Kars Defterdarlık Binası’nın olduğu Ordu Caddesi ve hemen arkasındaki Gazi Ahmet Muhtar Paşa Caddesi, bu yapıları en çok görebileceğiniz caddeler. Bana kalırsa bu sokakları adım adım gezip fotoğraflayın, hele ki mevsim kışsa sokaklarda büyük ihtimalle kar olacaktır. Eğer yeni yağan karın üzerinde kıtır kıtır dolaşırken üşürseniz, hemen yakınlarda nefis tatlılar sunan üçüncü nesil bir kahveci bile var.

KARS’A NE ZAMAN GİDİLİR?

Kars, buz tutmuş sokaklarında yürünmesi, soğuğunda titrenmesi ve beyazlığına hayran kalınması gereken bir şehir. Yani kışın mutlaka görülmeli. Yöresel yemekleri kışa çok daha yakışıyor ayrıca. Çıldır Gölü buz tutuyor ve siz gölün üzerinde dilediğinizce dolaşabiliyorsunuz. Beyaz Kars, o güzelim binalarıyla eski bir filmin içinde gibi hissettiriyor. Elleri ceplerinde, hafifçe öne eğik yürüyen insanlar, siz ne kadar dikkat etseniz de kayıp düşebileceğiniz buz tutmuş sokaklar, içeri girdiğinizde sizi sıcacık ısıtan Atatürk posterleriyle süslenmiş dükkanlar…

Yazın Kars’a gelinmez mi yani? Elbette gelinir. Beyaz Kars’ı bir de yemyeşil görmek için, hayatınızdaki en büyük çiçek tarlalarını görmek için, dünyaya konu olmuş meşhur Kars Gravyeri’nin nasıl yapıldığını izleyebilmek için, Ani Harabeleri’ni İrlandavari yeşilliğiyle görebilmek için gelmeli.

KARS’TA GÖRÜLMESİ GEREKEN YERLER

Kars’da görülecek yerlerin hepsi yürüyerek gezebileceğiniz mesafede. Dolayısıyla genelde bir araca veya toplu taşımaya ihtiyaç duymayacaksınız. İyi bir gezi planı yaptığınızda, hepsini teker teker bir gün içinde gezebilirsiniz. Benim tavsiyem; kuzey batı’da Kars Kalesi’nden başlayarak son durak Fethiye Camii’ne kadar ilerlemeniz. Bu mesafe aralığında görülecek yerleri şöyle sıralayabiliriz;

Kars Kalesi
Katerina Sarayı
Oniki Havari Camii
Hasan El Harakani Camii
Cheltikov Hotel
Defterdarlık Binası
Valilik Binası
Tuncay Güvensoy Evi
İsmet Paşa İlkokulu
Fethiye Camii

(Dilerseniz Kars Müzesi’ni de gezebilirsiniz. Biz vakit darlığından gidemedik.)

ÇILDIR GÖLÜ

Çıldır’a gitmenin en iyi şekli araba kiralamak, öncelikle bunu söyleyeyim. Çünkü eğer turla gidecek olursanız, kesinlikle aynı keyfi almayacaksınız. Çıldır’a sabah erken saatlerde henüz kimsecikler gitmeden hatta belki de karga …. (öyle bir söz vardı bilirsiniz) önce gitmek çok doğru bir hareket olacaktır. Kars merkez ile Çıldır gölü arası ortalama 70 km. Yalnız eğer bizim gibi Ocak- Şubat aylarında gidecekseniz yollar biraz karlı, buzlu olabilir. Korkacak bir şey yok elbet, çünkü kiralık otomobillerin neredeyse hepsinde kış lastiği var. Siz yine de kiralamadan önce sorarsınız. Biz aracımızı Alemdaroğlu‘ndan kiralamıştık. Şehrin dışındaki yerlere hiç sıkıntı yaşamadan böyle gittik. İstediğiniz yerde durup fotoğraf çekebilir ve İzlandavari yol manzarası eşliğinde kendinizden geçebilirsiniz. Yol boyunca her yer göz alabildiğine beyaz. En sık göreceğiniz yol arkadaşlarınız ise tilkiler.

Çıldır’da yapılabilecek şeyler arasında buz tutmuş gölün üzerinde yürümek, koşmak, dans etmek hatta ‘kırılacak mı be acaba’ deyip zıplamak var. Bunların dışında renkli kıyafetleriyle bekleyen faytonlar var. Binip gölün üzerinde yorulmadan dolaşabilirsiniz. Daha ekstrem ne var diye sorarsanız, gölün çok iyi buz tutmuş ve soğuk dönemlerinde jeep ile göl üzerinde araç kullanabilirsiniz. Dikkat edin de gölü orta yerinden çatlatmayın!

Çıldır Gölü’nde balık avlama gibi bir etkinlik de yapabilirsiniz. Bunların çoğu biraz show aslında. Tabii eğer bu işi hakkıyla yapmak, yaşamak istiyorum derseniz balıkçılarla programlayıp birlikte ava çıkabilirsiniz. Elinizde elektrikli testere ile doğru isabetler yapın, kaza çıkmasın. Eminim bu fotoğraflar instagram’da size ayrı bir cazibe katacaktır.

Her yıl düzenlenen Çıldır Gölü Festivali’nde atlı kızak, dörtnal at yarışı, güreş ve atlı cirit gibi geleneksel oyunlar oynanıyor. Gitmeden önce tarihlerini kontrol etmek isteyebilirsiniz.

Gölün kenarındaki müessese Atalay’ın Yeri’nde sarı balık yemeyi ihmal etmeyin. Sıcacık çay, soba ve kedi bedava :))

BOĞATEPE KÖYÜ

Hayatımda gördüğüm en sağlam kadınlardan oluşmuş köy. Öyle işler yapmışlar ki anlatmak yetmez. Bu yüzden bunu başka bir yazıda uzun uzun anlattım. Yazı için tıklayın. Kısaca, Türkiye’de ilk ve tek Eko Peynir Müzesi’ni yapmışlar. Dünyaya konu olmuş Kars Gravyeri bu küçücük köyde yapılıyormuş. Aynı zamanda şifalı bitkilerden yapılan özel kremleri, kurutulmuş şifalı bitkileri ve bal gibi balları da varmış. Eğer peynir alışverişi yapacaksanız, doğrudan üreticiden, yani buradan yapmalısınız. Size el emeği kurdukları müzeyi gezdirip, atalarından gelen yöntemleri ve peynir çeşitlerini anlatacaklardır. Onları güzel güzel dinleyin, çünkü şaşıracağınız çok şey olacak.

SARIKAMIŞ

Kars merkez ile Sarıkamış arası 58 km. Günübirlik gezilebileceği gibi konaklama da yapabilir. Öyle ki kayak tutkunları için buradaki pistlerin çok önemli bir özelliği var. Alpler haricinde kristal karın düştüğü tek bölge. Sabah arabanıza gittiğinizde camların üzerindeki kristal şeklindeki kar taneleri silmek istemeyeceğiniz kadar zarif duruyor. Güneş ışığında her yer pırıl pırıl ışıldıyor. Kar, elinize alıp sıkıştırdığınızda bile birbirine yapışmıyor, kum gibi avucunuzdan akıp gidiyor. Yani bu ne demek oluyor?

Sarıkamış’da kardan adam ya-pıl-maz! :)))

ANİ HARABELERİ

Kars merkezden 42 km uzaklıkta yer alan Ocaklı Köyü’nde yer alan Ani Harabeleri yüzyıllardır farklı kültürlere ev sahipliği yapmış. İpek Yolu’nun üzerinde olması buraya ayrı bir önem katmış. 10. yüzyılda Ermeniler tarafından Anadolu’nun giriş kapısı olarak inşa edilmiş. O dönemde 100.000 kişilik bir nüfusa ulaşarak başkent yapılmış. İçinde kilise, cami ve sinagogların olmasıyla 1001 Kilise şehri de denmiş, 40 Kapılı Şehir de. Bir dönem sonra Selçuklu, Gürcü, Moğol ve Osmanlı egemenliğine geçmiş. Zenginliği 16.yüzyıla kadar korunmuş olsa da bu yüzyılın sonlarında şiddetli depremler yaşanmış. Çoğu bina yıkılıp gitmiş.

Bölgeyi saat yönünde dolaşmak en mantıklı yöntem olacaktır. Ama bizim gibi sabahın yedisinde yollara dökülüp, kar, tipi, soğukta Ani’ye gelecek olursanız çok ayrıntılı gezemeyebilirsiniz. Bence burası için en güzel zaman Mayıs-Haziran-Temmuz ayları. Yeşil, huzurlu, tarihi ve etkileyici.

Kullanılan kırmızı taşlar mimariye ayrı bir özellik katmış, bazısının içini gezebiliyorsunuz. Bir kısmına giriş yasak. Benim en çok etkilendiğim Anadolu’nun ilk camisi olan Ebul Manuçehr Camii’si. Büyük Selçuklu döneminde 1071-1072 yılları arasında yapıldığı söyleniyor. Camii’nin pencereleri hemen önündeki Arpaçay’a ve Ermenistan topraklarına bakıyor. Minarenin aynı zamanda bir gözetleme kulesi olarak da kullanıldığı düşünülüyor.

Arpaçay üzerinde bir ayağı Türkiye, diğer ayağı Ermenistan topraklarında olan ve 900’lü yıllarda yapıldığı tahmin edilen taş köprü bulunuyor. İsmi; İpekyolu Taş Köprüsü. Yıkılmış tabii. Ama köprüden camiiye giden bir patika yol var.

Tüm bölgeyi gezdikten sonra gözlerimi kapatıp şehrin kadınları, çocuklarıyla, evlerden tüten bacalarıyla en canlı dönemini hayal ettim. Bir zamanların o ihtişamlı kenti bana ışık hızında bir zaman yolculuğu yaşattı. Her tarafından tarih fışkıran ülkemiz Ani Harabeleriyle de UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne girmeyi başardı.

KONAKLAMA HAKKINDA

Konaklama için en güzel seçeneklerden biri Cheltikov Hotel, diğeri ise Katerina Sarayı. İkisi de şehrin diğer otellerine göre daha yüksek bütçeli ama sizi şımatmaya yetecek kadar da tarihi ve güzel mimariler. Cheltikov Hotel 1874 yılında inşa edilmiş bir Rus Konağı. Uzun süre Opera Binası olarak kullanıldıktan sonra hastane, doğumevi ve son olarak da otel olarak kullanılmış. Katerina Sarayı ise akşamları bahçesinde ateş yakılıp aşık atışmaları olan tarihi bir binada. Eğer bunlar dışında temiz ama daha uygun seçenekler arıyorsanız; Hotel Kafkasya, Kent Ani Hotel ve Sim-Er Hotel tercihiniz olabilir.

KARS’TA NE YENİR?

Kars Kaz Eti’yle ünlü olsa da tadına doyum olmayan başka lezzetleri de var. Bunlar Piti, Hangel, Revan Köfte, Ayran Aşı Çorbası, Erişte Aşı Çorbası gibi sıralanabilir.

Kaz Eti, kemikli veya kemiğinden ayrılmış seçeneğiyle mercimekli bir pilav üzerinde servis ediliyor. Restoranlarda genellikle menü halinde sunuluyor. Çorba, kaz eti, turşu, yoğurt ve genellikle şerbetle beraber iki kişilik menü fiyatı 70 TL. Çoğu kişi bu lezzeti tatmak için sıra bekliyor. Eğer akşam yemeği için önceden rezervasyon yaparsanız rahat edersiniz. Çünkü özellikle bu yöresel yemekleri sunan iki restoran akşamları hiç boş kalmıyor. Bana sorarsanız ben kaz etini gözümde biraz büyüttüm sanırım, beklediğim kadar olmadı. Puanımı şimdi anlatacağım yemek için kullanıyorum.

Piti; en önemli özelliği servis kısmında aslında. Pişirilen nohut ve kuzu iliği özel toprak kabında masanıza getiriliyor. Başka bir tabağın içinde parçalanmış lavaş parçalarının üzerine bu sulu yemek dökülüyor. Altta yemeğin yağı ve suyu ile ıslanmış lavaş parçaları ve lokum kıvamında et. Yemek için yarış yapmamıza sebep oldu diyebilirim. Tarifsiz lezzet dedikleri böyle birşey işte. :)) Fiyatı: 30 TL

Hangel; hengel, hıngal gibi farklı söyleniş tarzları da olan bir çeşit mantı. Ancak etli veya peynirli değil, boş mantı olarak yapılıyor. Açılan hamur baklava gibi kesiliyor, haşlanıyor. Servis edilirken üzerine sarımsaklı yoğurt dökülüyor. Onunda üzerine tereyağı ile kavrulmuş piyazlık soğan ve pulbiberli karışım gezdiriliyor. Bayıla bayıla yiyebileceğiniz lezzetler arasında. Fiyatı: 15 TL

Revan Köfte; dana sırt etinden birçok baharat karışımı ile yoğurularak macun haline getirilerek yapılan portakal büyüklüğünde bir köfte. Yanında patatesle servis ediliyor. Lezzeti yerinde, farklı bir seçim. Fiyatı: 20 TL

Yemekleri kadar çorbalarıyla da ünlü Kars mutfağında 2 çeşit çorba tatma fırsatı bulduk. Ayran Aşı ve Erişte Aşı çorbası. İkisi de yöresel farklı otlarla pişirilmiş. İkisinin de kendine has ve daha önce içtiklerinize benzemeyen tatları var. Sebebi, sadece yörede bulunan otların kullanılması. Mesela Ayran Aşı Çorbası’na manavlarında satılmayan ama köylülerin dağlardan topladığı ”dağ anığı” koyuyorlarmış. Hafif mayhoş tadı oradan geliyormuş. Kesinlikle denemeniz gerekenlerde çorbalar baş sırada. Çorbaların fiyatı ortalama; 7 TL

Reyhan Şerbeti; çok farklı ve güzel kokulu mis gibi bir şerbet. Hanımeli Restoranda deneyebilirsiniz.

Umaç Helvası; bildiğimiz un helvasından farklı olarak kavrulmadan yapılıyor. Malzemeler aynı, yapılışı farklı. Un suyla bulamaç haline getirilip kızgın yağa dökülüyor, pembeleştiriliyor. Başka yerde hazırlanmış şekerli karışımın üzerine dökülerek kıvam buluncaya kadar karıştırılıyor. Biz çok beğenince başka bir şey denemek istemeden her gün sipariş ettik. Yemeğin üzerine, taze demlenmiş çayla çok iyi gidiyor. Fiyatı : 8 TL

Sarı Balık; Çıldır Gölü’nü ziyaret ettiğinizde yenebilecek en güzel şey. Eğer hiç tatlı su balığı yemediyseniz tadı farklı gelebilir. Ön yargı ile yemeğe başlayıp fikirlerimi alt üst eden lezzetti. Menü ile servis ediliyor. Balık, turşu, ezme ve salata menü kişi başı: 40 TL

Kars Gravyeri; bilindiği gibi gravyer Kars’ın medarı iftiharı. Şehirde birçok yerde peynir tadımı yapabilir ve satın alabilirsiniz. Bunun yanında Kars balını da sakın unutmayın.

KARS’TA YEME – İÇME MEKANLARI

Yukarıda bahsettiğim lezzetlerin çoğunu birçok restoranda bulabilirsiniz. Ama işi hakkıyla yapan, kapısında kuyruk olan ve beklemeye değen yerler var.

Hanımeli Restaurant; Dilek Hanım, özenle ve sevgiyle hazırladığı yemekleri misafirlerine sunarken eşi Çetin Bey akordeonuyla kulaklarınızın pasını siliyor. Ayrıca şanslıysanız (genellikle saat 21:00’den sonra) aşık atışmaları oluyor. Size karnınız tok, sırtınız pek bir gece yaşatıyorlar. Servis edilen yöresel yemekler hakkında Dilek hanım detaylı bilgilendirme yapıyor. Misafirlerle özel ilgileniyor. Sakın rezervasyonsuz gitmeyin.

Tel: 0(474) 212 61 31

Kars Kaz Evi; adı üzerinde kaz etini yemeniz gereken restoran. Kaz eti fiyatları birçok yerdeki gibi biraz pahalı. Ayrıca biraz daha turistik bir mekan. Evelik çorbası’nı da burada deneyebilir, aşık atışmalarına denk gelebilirsiniz.

Tel: 0(474) 212 37 13

Tadım Döner; çok önerildi, bir bildikleri var dedik. Kısıtlı zaman yüzünden bizim tatma fırsatımız olmadı. Siz giderseniz deneyin, bizimle de paylaşın. Olur mu?

Atalay’ın Yeri; Çıldır’da yemek yeyip, gölün üzerinde tur atabileceğiniz tek yer. Dışarısı buzdan daha soğuk iken içeride yanan sıcacık tınal sobanın yanında iliklerinize kadar ısınıyorsunuz. Sonra diyorsunuz ki; ”bugünü burada, bu sobanın yanında dışarıdaki bembeyaz gölü izleyerek geçirelim” Siz yemeğinizi bitirip çayınızı yudumlarken kapıdan 2-3 kişi giriyor. Sonra zincirleme bir tur kalabalığı derken o güzelim keyfi bırakmak zorunda kalıyorsunuz. Bu dediklerimi küpe yapıp erkenden gidin. Benden söylemesi :))

Kılıçoğlu Pastanesi; yine eski bir binada hizmet veren bu pastaneye girip arka tarafa doğru ilerleyince kocaman, güzel dekore edilmiş bir salona çıkıyorsunuz. Salonda sesleriyle şenlendiren 2 şirin kuş bile var. Özenle besliyorlar :)) Eğer rahat bir kahvaltı etmek isterseniz sizi buraya alalım.

Craft Coffee No:74; ”yapıcan buraya bir 3. dalga kahveci, keyfine bakıcan” derken derken yapmışlar ya. Hani İstanbul’dan alıştığımız dip dibe masalarda kendi sohbetinizden çok yandakinin sohbeti ilgi çeker ya.. Her durumu öğrenirsiniz, erkek arkadaşıyla kavga etmiş, sonra bir daha da aramamış onu. Öbürü de iş yeriyle dertli, ayrılacak ama tazminatı var içeride, yedirmeyecek onlara :))) İşte burada yayıla yayıla mis gibi kahvenizi yudumlarken dışarıda yağan kara odaklanıp hülyalara dalabilirsiniz. Giderseniz yardımsever çalışanlardan Zehra’ya benden çok selam iletin.

Birkaç İpucu;

Her gün saat 10:00’da Ani Ören Yerleri’ne giden belediyeye ait otobüsler var. Fiyatı 15 TL. Otelinize sorup, araç kiralamadan işi çözebilirsiniz.
Çıldır Gölü’ne gittiğiniz gün Boğatepe Köyü’ne uğramayı ihmal etmeyin. Yol ters falan değil. Böyle söyleyenlere itibar etmeyin. Fakat sıralamayı önce Çıldır, sonra Boğatepe olarak yaparsanız turlardan kıl payı sıyrılmış olursunuz. Tur şirketleri tersi sıralama ile ilerliyorlar.
Kars ilinde Atatürk için bestelenen bir marş var. 1926’da Atatürk eşi Latife Hanım ile ilk kez Kars’a geldiğinde, Karslılar bu marşla karşılama yapıp Türk bayrağı eşliğinde Kafkas Oyunları oynamışlar. Eminim hayatınızda bir kere bu marşı mırıldanmışsınızdır. Hoş gelişler ola Mustafa Kemal Paşa…

Geldik bir Kars Gezi Rehberi yazısının sonuna. Sürpriz yumurta, ülkenin çok doğusu, güzeller güzeli, görülmeye değer şehir Kars’ı ihmal etmeyin. İster Doğu Ekspresi deneyimi ile birleştirin, ister uçağa atlayıp doğruca hikayenizin içine dalın. Henüz gezebilecekken mutlaka burayı görün. Bir Yusufcuk Havalandi ile başka özel yerlerde buluşmak üzere..

Sevgiyle.

Fotoğraflar: Tuğçe Tüzün – Yiğit Ali Tüzün

DOĞU EKSPRESİ – BAŞLI BAŞINA BİR DENEYİM

Doğu Ekspresi, gezgin, keşifci, genç veya yaşlı birçoklarının ara ara aklına getirdiği ama yapmayı hep ertelediği bir deneyim bence. Türkiye’nin bir diğer ucu Kars’a uçuş yapmak 2,5 saatken trenle yol almak tam anlamıyla bir gün yarım saat sürüyor. Kısıtlı zamana sahip bizler genelde hava yolunu tercih etsek de buradaki amaç Kars’a varmaktan çok uzun tren yolculuğunu deneyimlemek oluyor. Ve evet, sende şimdiye kadar aklından bir kere olsun bunu geçirdiysen, durma ve hemen bilet aramaya başla. Çünkü bugünlerde doğu ekspresine bilet bulabilmek oldukça zor.

(Kars Gezi Rehberi için şu yazıya gidebilirsiniz.)

DOĞU EKSPRESİ’NE NASIL BİLET BULURUM?

Yakın arkadaşlarımızın 2 aydır bilet arayıp bulamadığını duyunca şansımızı denemeye karar verdik. Biz şanslı insanlar idik, ilk aradığımız gün 3 ayrı güne bilet bulduk. Sonra ortada bir bilgi yanlışı sezdik. Yanlış bilgi şöyleydi; örneğin 15 Mart için biletler 15 Şubatta açılıyor. Bu yüzden bugünün tarihini baz alarak 1 ay sonraki biletlere bakıyordu herkesler. Oooo.. bunca insan tren için bilet kovalıyorken 1 günün biletleri elbette anında bitiyordu. Kaçırılan şey; iptal edilen bazı rezervasyonların boşluğundan pek kimselerin haberinin olmamasıydı. Ayrıca biletler her zaman 1 ay önceden açılmıyordu. Bunun tam bir kesinliği yok aslında.

Şimdi size yapmanız gerekeni söyleyeyim:

Öncelikle telefonunuza TCDD e-Bilet uygulamasını yükleyin.
Ankara – Kars (tek yön) seçmelisiniz.
Eğer belirli bir tarih şartınız yok ise 10 gün sonraya bilet aratın. Yataklı veya Kuşetli olanlara bakacaksınız unutmayın. Uygun değilse sonraki tarihlere tek tek bakın. Bu sizin en fazla yarım saatinizi alacaktır. (Biz baktığımız tarihten 3 gün sonraya bile bilet bulduk yataklı vagonda)
Eğer bulamazsanız ertesi gün veya başka bir gün aynı şekilde tekrar deneyin. Pes etmeyin 😉

DOĞU EKSPRESİ VAGONLARI

3 tip bilet var. Pulman, Örtülü Kuşetli ve Yataklı.

Pulman: Koltuklarda seyahat edilen bir vagon. Masalı ve masasız olanları var, bilet alırken seçebiliyorsunuz. Fiyatı 47 TL. Uzun bir yol olacağını düşünürsek bu seçeneği doğrudan çıkarmanızı öneririm.

Örtülü Kuşetli: 4 kişilik tekli yataklardan oluşan bir vagon. Karşılıklı altlı üstlü yataklarda hiç tanımadığınız insanlarla birlikte kalabileceğiniz gibi iki tam bilet iki de çocuk satın alarak tamamını kapatabilmeniz de mümkün. İçinde lavabosu yok. Bavulunuzu koyabileceğiniz çok az boşluk var. Eğer 4 arkadaş bu vagonu alırsanız yanınıza az eşya almanızı öneririm.

Yataklı: En değerli bilet :)) Fiyatı tek kişi için 96 TL. Tüm kompartımanı alacaklar için 116 TL. Alt üst 2 yatak, bir lavabo, masa ve bavulunuzu koyabileceğiniz bir alandan oluşan vagon. Trenin en arkasında olup en güzel manzaraya da sahip olanıdır. Tren yol boyunca kıvrıldıkça arka vagondan harika fotoğraflar yakalayabilirsiniz. Dezavantajı yemek vagonuna uzak olmasıdır. Ama siz bunun çaresine bakabilirsiniz bence ;))

DOĞU EKSPRESİ NEREDEN KALKIYOR?

Doğu Ekspresi Ankara’dan başlayarak Kırıkkale, Kayseri, Sivas, Erzincan ve Erzurum’dan geçerek Kars’a varıyor. Ana duraklarda en fazla 5 dakika duruyor. Birçok ara durağı da var ancak buralarda genelde 1-2 dakika durup devam ediyor. Yolculuk, şu an Ankara Garında çalışma olduğu için Ankara’ya 1 saat uzaklıktaki Irmak istasyonundan başlıyor. Bunun için Ankara Garına gidip biletinizi göstererek Irmak istasyonuna giden servis aracına biniyorsunuz. Servis araçları saat 17:00- 18:00 arasında yolcuları toplayıp kalkıyor. Geç kalmamanız yerinde olur. Irmak’dan trenin kalkış saati 19:20

Ankara’ya İstanbul’dan kalkan hızlı trenle 4 saatte ya da uçakla 1 saat 10 dakikada varabilirsiniz. Havaalanından, Gara giden Havaşları kullanarak yaklaşık 40 dakikada tren garına ulaşabilirsiniz. Yani İstanbul’dan Ankara’ya saat 13 yada 14’de giden uçuşlarla rahatlıkla yetişirsiniz.

YATAKLI VAGON

Trenin en arkasındaki vagona yürüdük mü? Vagon numarası genelde 10 ya da 11 gibi bir numaradır. Biletinizde vagon numarası haricinde bir de yatak numarası bulunur. Bizimki 17/18 ‘di. Kompartımanların kapılarında yatak numaraları yazar. Numaranızı bulup odanıza yerleşebilirsiniz. Şanslısınız, size özel bir de lavabonuz var. Tuvaletler ortak, en başta güzel güzel kullanırsanız sonlara doğru daha az sıkıntı çekersiniz. Çünkü ilerleyen saatlerde o tertemiz tuvalet biraz çığrından çıkabiliyor.

Odada 2 kişilik koltuk var. Çok rahat olmasa da endişe etmeyin. Tren kalktıktan ortalama 1 saat içinde görevli gelip yataklarınızı kuruyor. Mis gibi çarşafınızı serip yastık kılıfınızı, battaniyenizi yatmaya hazır ediyor. Biz yol boyunca yataklarımızı açık bıraktık. Yatarak, otururken yayılarak yol almak bu manzaraya keyif katıyor.

Odada iki ayrı yerde priz var. Oda ısısını ayarlayabileceğiniz derece, gece lambası ışığı ve perdeler ayarlanabilir. Mini buzdolabı, raflı küçük bir dolap ve masa mevcut. Temiz havlu ve oda terliği bonus hizmet.

Oda sadece içeriden kilitlenebiliyor. Dışarıdan kilit aramayın. Bu yüzden eğer başka bir vagona geçiş yapacaksanız veya yemek yemek için odanızdan ayrılmanız gerekirse değerli eşyalarınızı yanınıza almanız gerekebilir. Ama bizim gibi yapıp yemeğinizi yanınızda getirirseniz buna gerek kalmayacak. Bu konuda da ısrar ediyorum :))

TRENDE UYUMAK

Sakın ola trende uyumayı, evinizdeki sessiz sakin mışıl mışıl bir uykuyla karıştırmayın. Tamam yataklar rahat (sert yatak), temiz, hafif sallantı belki bir beşik havası veriyor olabilir ama bu da bir yere kadar. Tren yeni olmasına rağmen (2007 model) gece trenin birçok yerinden ufak tefek sesler geliyor. Hele ki çok sıcak oldu biraz hava alalım diye camı aralık bırakırsanız vay halinize. O minicik camdan içeri korkunç ses giriyor. Gece bazı dönüşlerde masanın üzerindeki bardağınız, iyi sabitlemediğiniz bavulunuz sağa sola kayıyor ve siz her an bir şey düşecek ödünüz kopacak diye tedirgin uyuyabiliyorsunuz. Bir de benim gibi aklınıza trende geçen kabus filmlerden sahneler geliyorsa işte orada tamam. Erken uyanamayıp manzarayı kaçırma korkusu da cabası. Siz en iyisi bu kısımdan bir şeyler çıkarıp işinizi sağlama alın. Rahat olun :))

YOLCULUK İÇİN YANIMA NE ALMALIYIM?

Yukarıda da bahsettiğim gibi eğer yataklı vagonda kalacaksanız yanınıza almanızı tavsiye edeceğim bazı şeyler var. Olmasa da olur ama olursa iyi ki diyebileceğiniz şeyler bunlar. Bu yüzden pas geçmeyelim.

Yemek (mesela bir yaprak sarma, mesela bir pırasalı patatesli börek, mesela biraz meyve, kuruyemiş, kek ve alabildiğine aburlar cuburlar :))
Su (Irmak istasyonundan alabilirsiniz. Sırf bir su için trenin yemekhanesine gitmeyin.)
Çay (sallama çayınız bol olsun, yol uzun)
Su ısıtıcı (Ben şu eski tip kahve makinasından götürdüm, işimize yaradı. Bol bol çay yaptık.)
Alkol (yanına bardaklarınızı almayı unutmayın)
Tuvalet kağıdı ya da havlu kağıt. (bize gerekmedi ama her ihtimale karşı)
Kupa ya da bolca karton bardak.
Çöp poşeti. (odada var ama yetmiyor)
İkili priz.

Eğer Ankara kalkışlı trene biniyorsanız, ertesi gün öğlen saatlerinde yemekleriniz tükenmiş ve iyice acıkmaya başlamış olabilirsiniz. Bunun üzerine bir de Kars’da ne yenir nerede yenir araştırmalarına giriştiyseniz Erzurum’a yaklaşırken o cağ kebabı siparişini vermezseniz başınızı camlara vurabilirsiniz. Zaten genelde vagonda bunu bir kişi üstlenir ve size sorar, ”kebap istiyor musunuz?” Eğer ”hayır” diyecek olursanız yüzünüze garip bir şekilde bakabilir. Böyle şeylere mahal vermeyin ve isteyin o kebabı. Gelene kadar biraz soğusa da, trende ayağınıza gelen kebabı yiyorsunuz daha ne? Afiyet olsun :))

Tren görevlisi vaktinde gelip size hatırlatma yapacaktır merak etmeyin. Yol boyunca Erzurum’a ne kadar kaldı diye sorup adamı hasta etmeyin :)) Bu arada yukarıdaki fotoğrafta Ali ve Yusuf Abi. Canımız tren görevlimiz. 29 yıldır trendeymiş. Sizin de aklınızdan 29 yıl trende nasıl çalışılır soruları geçti mi?

Erzurum’da yeterince fazla bekleme yapıyoruz. Dışarı çıkıp birbirimize kar atıp biraz üşüdükten sonra gelen siparişlerle sıcacık odamızda karnımızı doyuruyoruz.

DOĞU EKSPRESİ YOL MANZARALARI

Yolculuğun en keyifli kısmı. Trende tıngır mıngır hafifçe savrula savrula yol alırken kocaman pencereden dışarıda devamlı değişen doğayı izlemek gerçekten aşırı güzel. Yer yer kurak, taşlık.. Yer yer sarı turuncu tonlarında, yer yer bembeyaz manzarayla karşılaşıyorsunuz. Yataklı vagonların en arkada olması fotoğraf çekmek için bir avantaj sağlıyor. Tren çok uzun ve yollar genelde büyük virajlarla ve tünellerle dolu. Dönüşlerde trenin ön kısmını fotoğraflamadan o trenden sakın ineyim demeyin.

Şimdi önemli bir tavsiye; Ankara – Kars arası bilet bulamayanlar Kars – Ankara arası bilet alabilirler. Fakat yol manzarasına önem verenler için Ankara – Kars arası daha iyi seçenekler sunuyor. Ankara’dan binenler gece erken uyumaya çalışıp sabah 7:30’a alarm kurarlarsa en güzel manzaraları kaçırmamış olurlar. Çünkü Sivas istasyonu ile manzaraların boyutu değişiyor ve siz o camın kenarında kim oturacak kavgasına başlayabiliyorsunuz. Endişe etmeyin. Çaresi var. Alttaki yatağa sevgililer yanyana uzanabilir. Yada çaktırmayın, masanın üzerini biraz boşaltıp kendinize yeni bir döşek yapabilirsiniz. Yeterki kavga etmeyin. Yol çok güzel :))

DOĞU EKSPRESİ TAVSİYELERİ

*Mümkünse Ankara – Kars bileti bulun.

*Trenin içi sıcak ama bolca koridora ve duraklarda hava almak için dışarı çıkabileceğiniz için mümkün olduğunca kat kat giyinmeye çalışın. Sıcaksa daha ince kalabilir veya üşüdükçe giyinebilirsiniz.

*Trende internet yok ama telefon genelde çekiyor. Manzara başlamamışken sıkılmamak için yanınıza kitap alın.

*Manzara başladığında arka fonda çalan hafif bir müzik size hiç unutamayacağınız şeyler yaşatacak. Yolculuğa başlamadan bir play list hazırlayın.

*Büyük valiz almayın. Tren çoğunlukla kıvrıla kıvrıla yol alıyor ve elbette ki biraz sallanıyor. Gece siz uyurken valizinizin oradan oraya yalpalanmasını istemiyorsanız önlem alın.

*Çocukla seyahat edenler de vardı. Bunun için olumsuz hiçbir durum yok. Sadece çocuklarınızın koridorda çığlık çığlığa koşturmasını engellemeye çalışın :))

*Restoranda fiyatlar makul, yemekler otobüslerin mola verdiği tesislerdeki gibi. Çok özel şeyler beklemeyin.

Trenin tadını bir kere alınca insan yeni rotalar hesabına başlıyormuş. Dünya’da öyle harika tren yolları var ki ilk fırsatta yeni bir tanesini de hayatıma kazımak istiyorum. Eğer sizin de böyle deneyimleriniz varsa yazının altına yorum olarak paylaşmayı unutmayın. Ve eğer kalbinizde bir tren yolculuğu isteği varsa, artık daha fazla ertelemeyin.

Fotoğraflar: Yiğit Ali Tüzün – Tuğçe Tüzün

BÜYÜK VALİDE HAN

İstanbul’un müze ve saraylarına kimsenin diyecek lafı yok. Ayasofya, Dolmabahçe, Galata, Haydarpaşa.. Hepsi muhteşem ve İstanbul’u İstanbul yapan yapılar. Ama bir de kıyıda köşede kalmış hanlar var ki.. Herkesin bilmediği, hatta çoğunun kapısı bile bilinmeyen içinde kocaman bir tarih saklayan karanlık bir kutu gibiler. İşte Büyük Valide Han bunlardan biri.

İçinde kaybolmamak imkansız. Geçmişte kervanların konakladığı handa 250’yi geçkin dükkan yer edinmiş. Bazı dar ve karanlık girişlerin ucundan nereye çıkıldığını bilmediğinizden girmeye cesaret edemiyorsunuz. Bazı girişlerin önünde yavru kediler bekliyor, arkalarından hafifçe sızan ışık gölgelerini büyütüyor. Hanı aydınlatan pencereler tepede. Bazı bölümlerde hiç pencere yok. Hanın esnafı loş lambalarla aydınlatmış. Onlar burayı avuç içleri kadar biliyor. Hanı yaşatıyor ve koruyorlar. Girişte antika eşyalar satan bir dükkana uğruyoruz, içinde cevher var. İşletmecisi bayan hana hakim ve bize güzel bilgiler veriyor. Fotoğraf makinemizi görünce bizi manzara izleyebileceğimiz bir terasa götürebileceğini söylüyor.

Dar ve karanlık koridorlardan ilerliyoruz. Tepesinden gün ışığı süzülen 3 metrekarelik bölmede bir beyefendi kumaş dikiyor. Orası onun atölyesi,evet. Yanından geçiyoruz. Aralıkları ezberlemek zor. Önce bir odaya varıyoruz. Burası yakın süreçte sanat galerisi yapılacakmış. Minicik bir balkonu var ama manzarası harika. Galata köprüsününe bakan bu minik ve yıkık balkonda yandanki çay ocağından gelen türk kahvesini içiyoruz. Sade. Sirkeci’nin karmaşasının tam ortasında ama yalnız başımızayız. Köprünün üzerindeki araçların trafiğini ve balıkçıları izliyoruz. Yakındaki camii’den yayılan ezan sesini duyuyoruz. Güzel bir film seyreder gibi, keyifli ama aynı zamanda meraklı ve şaşkın.

Valide Han Tepesi

Büyük Valide Han, I. Ahmet’in eşi Kösem Sultan tarafından inşa edilmiş. Şimdilerde bu tarihi han, sadece kubbesinde fotoğraf çektirmek için ziyaret ediliyor. Ne yazık ki Valide Han’ın kubbelerinde zıplayarak fotoğraf çektirme modası alt kattaki dükkanlara zarar vermiş ve çökme tehlikesi yaşamış. Bu kısımda biraz düşünürsek, sırf moda uğruna üstüne zıplanıp fotoğraf çektirilen kubbe aslında bir tarihi eser. Ara ara güçlendirilmiş, boyanmış. Biz bu eserleri korumamız gereken yerde zarar veriyoruz. Hatta daha da ileri gidenler var. Esnaf bir bey diyor ki; ” Dört erkek kubbede zıplayarak fotoğraf çektiriyor. Burada çilingir sofrası kuran da var, dansöz getirip oynatan da…” Diyecek hiçbir şey bulamadık.

Siz siz olun, eğer burada fotoğraf çekecekseniz bile hanın içini mutlaka gezin. Esnafın önünden geçerken selamlaşın, konuşun. Valide Han’ın kubbelerinde zıplamayın. Birde hemen oracıktaki Kubbe İstanbul’a mutlaka uğrayın. Burası harika manzarası olan bir kitapçı. İçine girip, kitap okuyun veya bilgisayarınızla yarım kalan işlerinizi tamamlayın. İşletmecisi tarih ve hayvansever bir beyefendi. Emek verip keyifli bir mekan oluşturmuş. Giderseniz, sırnaşık sarı kediyi bizim için iki kere daha okşayın :))

Fotoğraflar: Tuğçe Tüzün – Yiğit Ali Tüzün

İRLANDA GEZİ REHBERİ

Zümrüt Ada’dan Merhaba! Öyle bir ülke hayal edin ki; dünya’nın en retina zorlayıcı yeşilliği bu adaya bahşedilmiş. Uçsuz bucaksız çayır çimende koyunlar sığırlar otluyor. Hepsi özgür, yemek istedikleri kadar yeyip, istediklerinde çayırlara seriliyorlar. Tur otobüsünün penceresinden baktığımda farklı yerlere dağılmış sığırların sağa sola sallanan mutlu kuyrukları olmasa neredeyse hiç hareket etmediklerini düşüneceğim. Sanki pastoral bir tablo gibi herşey. Elimi uzatsam içine gireceğim ve herşeyin bir parçası olacağım. Bu muhteşem! İrlanda Gezi Rehberi başlıyor.

İrlanda’nın hikayesi 1600’lü yılların başlarında protestan İngilizlerin bölgeye gelerek Katolik İrlanda halkını himayeleri altına almak istemeleriyle başlamış. 1916 yılında kurulan Katolik IRA’nın yıllar süren silahlı mücadelesi sonucu, İngiliz sömürüsü en son 6 Aralık 1921’de sonuçlanmış. Ülke tamamiyle 2’ye bölünerek Kuzey İrlanda, Birleşik Krallığa bağlı kalmış. Güney İrlanda ise başkenti Dublin olmak üzere İrlanda Bağımsız Devleti adını almış. İra’nın (İrlanda bağımsızlık örgütü) bağımsızlık mücadelesi ile birçok kanlı olay yaşanmış. 2005 yılında silahlarını bırakan İra’nın kuruluşundan bu yana 3600 kişinin öldüğü çatışmalarda sona ermiş.

Nüfusunun neredeyse tamamı katolik olan ülke halkının geçim kaynaklarının ilki hayvancılık. İrlanda tamamıyla bir kır ülkesi. Topraklarının üçte ikisini çayır ve meralar oluşturuyor. Sığır yetiştiriciliği başta olmak üzere daha cılız bitki örtüsünde koyun yetiştiriyorlar.

Ülke ılıman bir iklime sahip, okyanus etkisi yüzünden her daim yağışlı. Bu sebeple ülkenin tamamı oldukça ıslak ve yeşil. Bunun yanı sıra çoğu zaman da sisli.

İki tane resmi dili vardır. Galce ve İngilizce. Okullarda İrlanda dili mecburidir. Ama halkın çoğu İngilizceyi ana dili gibi konuşur.

İrlanda’yı tariflemek aslında kolay. İngiltere’yi düşünün, içine çok daha yeşil, daha çok yağmur, siyah bira, barlar ve sıcak kanlı insanlar ve müzik ekleyin. İşte İrlanda bu!

NE ZAMAN VE NASIL GİDİLİR?

Kuzeyde olması sizi şaşırtmasın. Bu adada sıcaklığın sıfır derecenin altına düştüğü gün sayısı çok az. Kışın sıcaklık ortalama 4-6 derece arası değişirken yazın 16-18 derece civarında. Yani yılın her dönemi gidilebilir. Yazın en sıcak zamanlarında bile gitseniz yanınızda mutlaka bir hırka, güneş gözlüğü, güneş kremi ve şemsiye bulunmalı. Hava tam anlamıyla değişken ve sürprizlerle dolu :))

Vize konusu şu şekilde; Ülkeye İrlanda vizesi yada İngiltere vizesi ile giriş yapabiliyorsunuz. Ancak son 6 ay içinde İngiltere’ye giriş yapmış olmanız gerekli. İrlanda Avrupa Birliği üyesi ülkesi olmasına karşın Schengen vizesi kabul edilmiyor.

Türk Hava Yolları’nın İstanbul’dan Dublin’e 4.5 saat süren direk uçuşları mevcut. Havaalanından şehir merkezine giden 2 otobüs firması var. Airlink ve Aircoach. Tek yön 7 euro. Ama eğer isterseniz (bence daha avantajlı) 33 euro vererek 72 saatlik sınırsız bilet alabilirsiniz. Bu bilet; havaalanından merkez (airlink) ulaşımı ve şehir içindeki tüm belediye otobüslerini sınırsız kullanım hakkı veriyor. Her otobüs durağının bir numarası var. Otelinize veya evinize en yakın otobüs durağının numarasını öğrenerek haritadan ineceğiniz yeri takip edebilirsiniz. Tüm otobüslerde ücretsiz internet bağlantısı mevcut. (evet,bu çok çok iyi haber) :)) Ayrıca telefonunuza Dublin Bus uygulamasını indirip kendinize rota oluşturabilir veya durağınıza giden otobüs saatlerini takip edebilirsiniz. Her duraktaki ekranlarda gelecek otobüsün dakikası yazıyor. Ulaşım gerçekten çok kolay. Otobüs,tur aldığınız günlerde yorgunluktan ölecekken ilaç gibi gelecek 🙂 Bu arada kartsız tek yön için 2 euro verdik. Otobüslerde para üstü verme gibi bir kavram da yok, unutmayın.

Bunun dışında Dublin yürüyerek çok kolay gezebileceğiniz bir şehir. Her yer en fazla 20 dakikalık yürüyüş mesafesinde. Bu yüzden 72 saatlik karta ihtiyaç duymayabilirsiniz. Bu arada bu kartı sadece havaalanının içindeki standlardan alabiliyorsunuz. Aşağıdaki örnek fotoğraftaki durak numarası 1942. Önünde duran otobüsler ise 13 ve 40

Turlar için buluşma yeri, Molly Malone Heykeli

NEREDE KALINIR?

Şehir çok büyük değil. Guinness’in bulunduğu yerden başlayarak Grand Canal’ın olduğu iş merkezleri bölgesine kadarki alanda konaklama araştırabilirsiniz. Avrupa’nın birçok ülkesinde olduğu gibi Dublin’de de oteller biraz pahalı. Biz bu seyahatimizde nihayet Airbnb evinde kaldık. Ali’nin tüm endişelerine rağmen, 16 aylık bebekleri olan bir ailenin yanında konakladık. Ailenin türkçe karşılama notu, lokal restoran önerileri ve Sasha-Rose bebeğin hediyesi bu seçimi iyiki yaptık dedirtti. Evimiz Guinness bira fabrikasının hemen arkasındaydı. Eğer bu deneyimi sizde yaşamak isterseniz İdeal Airbnb Evi Bulma yazısına mutlaka göz atın :))

NASIL GEZİLİR?

Eğer ülkeyi tam anlamıyla gezmek ve tanımak istiyorsanız en az 5 gün ayırmalısınız. Biraz koşturmalı bir seyahat olsa da, adanın dört bir çevresini gezmenize yetecektir. Gitmeden önce internetten tur satın alabilirsiniz. Ayrıca birçok müze ve binalara giriş için de online bilet almak hem zamandan hem de nakitten tasarruf ettirecektir. Biz, gelmeden önce Kuzey İrlanda ve Batı bölgeleri turu için Viator‘dan bilet almıştık. Tur şirketlerinin çoğu Irish Day Tour’a bağlı. Buluşma yeri ve ayrıntılar için Satın alma işleminden sonra buluşma yeri ve ayrıntılarla ilgili bilgi maili gönderiyorlar. Ücrete yemek ve içecek ücretleri dahil değil. Gidilen yerler için mesafe uzun ve buluşma saati genellikle sabah 6:30’da. Dönüş saati çoğunlukla akşam 8:00’i buluyor. Yani çok ama çok yorulacaksınız. Atıştırma, kahve ve tuvalet molaları veriliyor panik olmayın. :))

Bizim programımız 4 günlüktü. Ama 5 yapsaydık çok daha rahat edecektik. Çünkü Cork şehrini ve Phoenix Park’ı göremedik.

1.GÜN :

Dublin Kalesi
Trinity Collage ve Old Library
Grafton Caddesi
Stephen Green Park
Temple Bar

2. GÜN :

Kuzey İrlanda Turu: Dunluce Castle, Giant’s Causeway, Carrick-a-Rede Rope Bridge, Dark Hedges ve Belfast

3. GÜN :

Batı İrlanda Turu- Galway Bölgesi : Cliffs of Moher, The Burren, Dunguaire Cestle (kinvarra), Galway

4. GÜN

Guinness Storehouse
Christ Church Cathedral
St. Patricks Cathedral
O’Connell Caddesi
Mary Caddesi

5. GÜN

Cork şehri turu (güney irlanda) yada Phoenix Park

Dublin Kalesi‘nin içine girmedik. Bence kaleye dışarıdan bakmak ve etrafında yürümek daha güzeldi. Kale 13.yüzyılda inşa edilip çok kez yenilenmiş. Zamanında Vikingler ve İngilizlerin kullandığı kale iyi fotoğraf kareleri oluşturuyor.

Trinity Collage, Jonathan Swift, Oscar Wilde ve Samuel Beckett gibi Dublin’li birçok ünlünün mezun olduğu prestijli bir üniversite. Kuruluşu 16.yüzyıla kadar dayanıyor. Kampüs alanı çok büyük ve yeşil. Farklı yerlerinde Dublin’li matematikçi, yazar veya siyasetçilerin heykelleri bulunuyor. 200 bin kitabın bulunduğu fantastik bir kütüphanesi var. Harry Potter’ın da çekimlerinde kullandığı kütüphaneye bakmaya doyamadım diyebilirim. The Old Library içinde aynı zamanda Book of Kells ‘in bulunduğu bir müze var. Book of Kells; Kelp rahiplerin MS 800 yılında yazmış olduğu 4 incilin bulunduğu el işlemeli kutsal kitap. Sırf bu sebepten Hristiyanların yoğun ilgisini görüyor. İçeri giriş 13 Euro.

Burası gerçek bir edebiyat şehri. Zengin bir edebiyat mirasına sahip. Unesco tarafından ”edebiyat başkenti” seçilmiş. Parklarda çimlere yayılmış gençler ellerindeki kalın kitapları okuyorlar. Her köşede hatta pubların içinde bile yazarların heykelleri çıkıyor karşınıza. Bu şehirde insan edebiyattan ölebilir. Şiir yazar şair olur, geleneksel irlanda hikayeleriyle roman yazar. O kütüphaneden çıkmaz, araştırmaktan öğrenmekten delirir. Okur, okur. Biraz Samuel Beckett’tan, biraz Oscar Wilde’den ama çoğu zamanda James Joyce’dan birşeyler. Kimse İrlanda’yı Joyce kadar anlatamasa da dener, yazar, karalar. Mutlaka elin kaleme kağıda değer. Bu ülke, bu şehir insana bunları yapar.

Grafton Caddesi, şehrin en ünlü caddelerinden biri. Sağlı sollu mağazaların bulunduğu trafiğe kapalı cadde alışveriş meraklılarının seveceği bir yer. Buradan yürüyerek Stephens Green Park‘a ulaşabilirsiniz. İçinde küçük bir göl ve çokça ördek göreceğiniz park en eskilerinden bir tanesi. Çimlerine uzanıp biraz dinlenebilirsiniz. Hazır şehrin bu tarafındayken, Las Tapas de Lola‘ya uğrayıp enfes tapaslarından yiyebilirsiniz. Dublin yeme-içme rehberini farklı bir yazı da anlatacağım.

Temple Bar, aslında bir bölge adı. Barlar bölgesi. Ama içinde Temple Bar adında bir bar da var. Ve burası turistler tarafından en çok fotoğraflanan popüler bir bar. Öncelikle şunu söylemeliyim. İrlanda’da bir pub’da eğer canlı müzik yoksa onu pub’dan saymıyorlar. Yani girdiğiniz tüm barlarda mutlaka canlı müzik oluyor :)) İrlandalı müzik gruplarının ezgileri sokakları şenlendiriyor. Asla rahatsız edici bir gürültü değil. Tam aksine müzik duyduğunuz anda içeri girmek bir bakıvermek istiyorsunuz. İçerisi tıklım tıklım, kapının önüde. Çoğu İrlandalı siyah birasını alıp kapının önünde sohbete başlıyor. Binalardan rengarenk çiçekler sarkıyor. Herkes sarhoş. Gündüz bile sarhoş. Ama hiçbir taşkınlık yok. Buraya gelmeden okuduğum bir yazıda spor salonlarının kapısına ”lütfen sarhoş gelmeyin” tabelası konduğunu okumuş ve çok gülmüştüm. Şimdi daha iyi anlıyorum. Onlar sarhoşluğu gerçekten seviyorlar. :))

KUZEY İRLANDA

İngiltere’ye bağlı, başkenti Belfast olan ayrı bir ülke. Burada euro kullanılmıyor. Marketten su bile alacak olsanız cebinizde pound olması gerekli. Kasada duran çocuğa 2 euro uzattığımda, suratıma ona küfür etmişim gibi baktığını hiç unutmuyorum. Durumun Güney ve Kuzey İrlanda arasındaki husumetten kaynaklandığının da farkındaydım aslında. Bölgeye geçerken herhangi bir vize, pasaport kontrolü olmuyor. Bu bölgeye Viator’dan aldığımız günübirlik tur ile ulaştık. Giant’s Causeway turuna iki kişi için 130 Euro ödedik. Gidiş yaklaşık 3,5 saat sürüyor. Sabah 6:15 te buluşma yerine ulaşmak için 5:30 da yola koyuluyoruz. Bu saatte otobüs olmadığı için evimizden merkeze 30 dakika yürüyoruz. Her yer kapalı. Bir yer hariç. Buluşma noktasına yakın olan Keoghs Cafe. Buradan sıcak bir bardak kahve ve bir parça kek alıp bekleme yerine geçebilirsiniz.

The Dark Hedges, Game of Thrones sevenlerin hatırlayacağı esrarengiz bir yer. Arya Stark’ın Gendry ve Hot Pie ile King’s Landing’den kaçtığı yol sahnesini hatırlayan var mı? Dizide karanlık ve sisli olan yol, şansımıza güneşli ve pırıl pırıldı. Sağlı sollu kayın ağaçlarının sakladığı yol biraz korkutucu, biraz da ilginç bir görüntü oluşturmuş. 300 yıllık kökleri üzerinde duran bu eski kayın ağaçlarının her an canlanacağını bekleyerek yürüyorsunuz yolda. Onlar sanki dallarını birbirine uzatarak fısıldaşıyor gibiler. Büyülü yolun sonunda bir ev var. Bahçe kapısı geriye kadar açık. 18. yüzyılda yaşayan Stuart ailesi malikanelerine giden bu yola dikmiş kayın ağaçlarını. Amaçları evlerine gelen misafirleri etkilemekmiş. Misafirleri bilmem ama biz bu Karanlık Çitler’den gerçekten çok etkilendik.

Carrick-a-Rede Rope Bridge: Atlantik sularının İzlanda’yaa bakan bu kuzey yamaçlarında, ana karadan kopmuş bir adaya bu halat köprüyle geçiliyor. Somon avlamak için adaya gelen balıkçılar bu halat köprüyü tam 150 yıl önce yapmışlar. Zamanla turistleri kendine çeken bu tatlı-sert köprü 2004’te turist akınına uğrayınca yenilenmek zorunda kalmış. 2008 de de yenilenmiş. Çok rüzgarlı bir bölge olduğundan biraz sallanıyor. Uzunluğu 20 metre olsa da üzerinden yürürkenki his çok daha uzun hissettiriyor. Yağmur olmadığında daha az korkutucu. Yani endişe etmeye gerek yok. Ama siz yine de google’a ”dünya’nın en tehlikeli köprüleri” diye aratıp listeye bir göz atarsanız, günah benden gider. :))

Köprü’yü öyle böyle geçebildikten sonra :)) manzara inanılmaz! Burada hiçbir şey yapmadan ve hiç konuşmadan 5 saat oturabilirdik. İkimizde aynı fikirdeyiz Ali ile. Turla gitmenin en olumsuz yanı bu sanırım. Daha fazla kalmak istediğiniz bir yerde kalamamak. Bu arada yurt dışındaki 2. tur deneyimimizdi. İlki gibi (Cape Town) memnun kalmış olsak da sevdiğimiz yerlerde daha çok kalamamak yine en çok ofladığımız şey oldu.

Giant’s Causeway; Efsaneye göre; Çok uzak zamanlarda burada yaşayan İrlandalı Dev FINN MCCOOL İskoçyalı devi alt edebilmek için denize bu taşları koyar ve kendine bir yol oluşturur. İskoçya’ya gidip uyuyan devi görür. Devin karısı telaş içinde uyuyanın bebekleri olduğu yalanını uydurur. Dehşete düşüp hayatından endişe eden Finn, İrlanda’ya geri dönerek arkasında inşa ettiği yolu talan eder. Bilimsel açıklamasına gelirsek de; birkaç milyon yıl önce volkanik patlama sonucu oluşmuş lav birikintilerinin soğuyup büzüşmesi sonucu oluşan taşlardır. Çoğu altıgen olan bu taşların böyle simetrik oluşması burayı en ilginç kılan şey olmuş. Ali kesinlikle hiçbir açıklamaya inanmayarak kendi hikayesini yazdı ve buranın uzaylılar tarafından yapılmış olacağına inandı. Giant Causeway’i ziyaret eden doğabilimci Joseph Banks ise, tüm bunlar için “basit oyuncak evler …” ifadesini kullanmış. Belki o da benim gibi orijinal hikayeye daha çok inanmak istemiştir, kim bilir?

Dunluce Castle; Uzun süredir ıssız olan bu kale, ortaçağdan kalma ve büyük bir kısmı yıkık. Bu durum, uçurumun tepesindeki kalenin heybetinden hiçbir şey eksiltmemiş olacakki, Greyjoys’un demir ada sahneleri bu kalede çekilmiş. Elbette bir çok filmde olduğu gibi CGI (Computer – generated imagery, yani bilgisayarla yaratılmış görüntü) kullanılarak kalenin tamamlanması sağlanmış. Teknoloji, mükemmel birşey!

Belfast; Kuzey İrlanda ülkesi’nin başkenti. İrlanda ile yıllar süren çatışmaların en çok can aldığı şehir. Çatışmalar ile ilgili birçok duvar resmi mevcut. Kuzey’in tamamı gibi biraz hüzünlü ve garip bir his uyandırıyor. Yaşananlar her duvar resminde aklınıza geliyor. Aksanları delice, bazen hiçbir şey anlamıyorsunuz. Parlamento Binasının bahçesinde oturabilir, alışveriş caddelerini gezebilirsiniz. Ayrıca Titanic’in İrlandalı gemi ustaları tarafından yapılıp denize indirdikleri limanı görebilirsiniz. Bir İngiliz’in konuşmasından örnek;

– belfastta 2 sene yasadim, ama katoliklerin yasadigi kisimlara hic gitmedim.
– neden?
– ingiliz oldugum anlasilirsa, benim icin iyi olmazdi cunku.
– nereden bileceklerki ingiliz oldugunuzu?
– aksanimdan anlarlar.
– ben gitsem bir sey yaparlar mi peki*?
– hayir -gulerek-, cunku sen ingiliz degilsin.

BATI İRLANDA

Cliffs of Moher; Galway bölgesindeki bu turu almamızın sebebi dünyada görülmesi gereken noktalardan biri olan Cliff of Moher’di. Yırtıcı Atlantik Yolu olarak adlandırılan sürüş yolunun bir parçası. Falez yüksekliği 214 metreyi bulabilen ve Atlantik kıyısı boyunca 8km uzanan Moher uçurumları şaşkınlık verecek kadar güzel. Uçurumun kenarında esen rüzgara karşı koyabilmek ve aşağıdaki kayalara çarpan dalgalara bakabilmek cesaret istiyor. Çimler genellikle ıslak ve çok yumuşak. Hatta bazı yerlerde bastığınız yer içeri batıyor. Uçurumdan aşağı bakarak fotoğraf çekileceğim diye fazla riske girmeyin. Çünkü toprağın kopma riski var. Giderken iyi bir bot giymek ve yağmurluk almak yapılacak en iyi şey. Manzara dehşet verici. Uzun süre kalıp izlenilesi.

The Burren; Atlas okyanusu kıyısındaki bu yer 350 yıl önce bir deniz tabanıymış. Yıllar sonra yüzeye çıkan bölge buzul çağını da geçirdikten sonra bu hale gelmiş. Taş yüzey çok büyük bir alanı kaplıyor. Böylesi bir arazide bile inatla yaşam bulan çiçekler, umudun olduğunu bana hatırlatan ayrıntılar.

Doolin; Moher uçurumlarına yaklaşık 7 km mesafedeki minicik şirin köy. Küçük olduğuna bakmayın, yeterince kalacak yer, restoran, pub ve mağaza mevcut. Şehri görüp gezdiğimiz için tekrar gelecek olsak şehirde kalmak yerine böyle bir kırsalda kalmayı tercih ederiz. Görünce siz de seveceksiniz. Öğlen yemeğini bu kasabadaki bir restoranda yedik. Fish and chips tazecik ve lezzetliydi.

Galway; Asırlık binalar, şirin barlar ve sokak müzisyenleriyle bayıldığımız bir şehir. Guinness şanını burada yerel biralara devretmiş. Çok çeşitli yerel biralar tatmak için barmenden yardım isteyebilirsiniz. Buna çikolatalı sütlü olanı da dahil :)) Alışveriş caddesinde 14’üncü yüzyıldan kalma Lynch’s Castle’a uğrayın. Yapı 1930 larda restore edilmiş. Şuanda AIB Bank kullanıyor. Birçok ev yapımı dondurmacı ve şirin butiklerin olduğu caddede İrlandalı müzisyenler çok başarılı. Uzun süre onları dinlemek için zaten azıcık olan zamanımızı kullandık. Yakında youtube kanalındaki ilgili başlıklı videodan izleyebileceksiniz. Çok şanslısınız ;))

Guinness Storehouse; Dublin’i Dublin yapan en önemli şeylerden biri 1759 Yılında Arthur Guinness tarafından kurulan bu fabrika. Üretim halen burada yapılmakta olup, storehouse müze olarak kullanılmaktadır. Kapıda giriş ücreti 20 euro. Online alırsanız 14 euro. 7 katlı bu binada bitkilerin hasadı, fermantasyon süreci, fıçıların yapımı, tadım, hatta bir guinness bardağına birayı doldurup servis etme şeklini bile öğreniyorsunuz. Barın arkasına geçip stout biranızı kendiniz dolduruyorsunuz. Tabii belli şartları var. Eğer başarılı olursanız, size bir sertifika veriyorlar. Giriş ücreti pahalı gibi görünse de kendi doldurduğunuz buz gibi bira eşliğinde, en üst kattaki Gravity Bar’ın 360 derecelik Dublin manzarası size herşeyi unutturuyor. Siyah Bira (Stout) en çok tercih edilen. Burada ortalama 3 saat harcayacağınızı hesaba katın. Şimdi, Cheers!!! :))

O’Connell ve Mary Caddeleri şehri ikiye ayıran Liffey nehri’nin diğer tarafında kalıyor. Bu nehir üzerinde birçok güzel köprü var. Her biri fotoğraflanmayı hakediyor. O’Connell şehrin alışveriş caddelerinden biri. Mary Caddesinde ise güzel butikler var. Alışveriş tutkunları buralara mutlaka uğrasın. Ayrıca google, facebook ve airbnb binaları da Dublin’de. Önceden randevu alarak binaları gezebilirsiniz.

SON OLARAK;

Keşke burada kalıp daha çok leprikon avına çıksaydım. Daha çok siyah bira içip, zihin uçuran manzaralarda daha çok hayale dalsaydım. Adanın özgürlük mücadelesi hikayelerini, kızıl saçlı renkli gözlü insanlarından tekrar tekrar dinleseydim. Çayırlarında otlayan koyunların arasına uzanıp daha çok James Joyce okusaydım.

Tekrar geldiğimde; gökkuşağının sonundaki evde yaşayan yeşil cini bulup, yakalayacağım. Eğer gözlerimi hiç kırpmadan ona bakabilirsem asla kaçamayacak ve onu serbest bırakmam karşılığında 3 dileğimi gerçekleştirecek.

Fotoğraflar: Tuğçe Tüzün – Yiğit Ali Tüzün

İrlanda Gezi Videosu